Cà Mau siết chặt quản lý, số hóa toàn diện dữ liệu nghề cá
(PLVN) - Trước yêu cầu cấp bách trong việc tháo gỡ “thẻ vàng” IUU của Ủy ban châu Âu (EC), tỉnh Cà Mau là địa phương có đội tàu khai thác lớn nhất khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) – đang triển khai nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ và minh bạch trong quản lý nghề cá. Từ kiểm soát chặt đội tàu, số hóa dữ liệu, truy xuất nguồn gốc đến hỗ trợ ngư dân, tất cả hướng tới mục tiêu xây dựng ngành thủy sản hiện đại, có trách nhiệm và phát triển bền vững.
Ngày 31/10, ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), cùng đoàn công tác đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Cà Mau về công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Siết quản lý đội tàu, số hóa dữ liệu nghề cá
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ NN&MT, thời gian qua Cà Mau đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để kiểm soát đội tàu, truy vết và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Tại buổi làm việc, ông Lê Văn Sử - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết: Tính đến ngày 30/10, toàn tỉnh có 5.230 tàu cá đang hoạt động, trong đó 1.942 tàu có chiều dài từ 15m trở lên – nhóm bắt buộc phải lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS). Đến nay, 100% tàu thuộc diện bắt buộc đã hoàn thành lắp đặt thiết bị, các trường hợp mất tín hiệu đều được truy vết và xử lý theo quy trình số hóa.
Hiện, tỉnh Cà Mau có ba cảng cá loại II (Sông Đốc, Rạch Gốc, Gành Hào) và một cảng loại III (Cái Đôi Vàm) được chỉ định phục vụ xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác. Công tác kiểm soát tàu ra vào cảng đạt 100%, dữ liệu được kết nối qua phần mềm liên thông, giúp đối soát chính xác hoạt động xuất - nhập bến, hạn chế tối đa gian lận.
Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chống khai thác IUU được Cà Mau triển khai sâu rộng, lan tỏa đến từng địa phương và chủ tàu. Đến nay, Cà Mau đã có hơn 8.200 tin, bài, 24 phóng sự truyền hình, 5.000 tờ gấp và 10.000 áp phích được phát hành; hệ thống truyền thanh cơ sở phát định kỳ 2 lần/ngày các nội dung tuyên truyền về IUU, góp phần nâng cao nhận thức, giúp ngư dân hiểu rõ trách nhiệm và hệ quả của hành vi vi phạm.
Trong 10 tháng đầu năm, tỉnh Cà Mau đã chi hơn 7,5 tỷ đồng hỗ trợ cước thuê bao giám sát hành trình cho hơn 7.000 lượt tàu cá; đồng thời xây dựng Nghị quyết hỗ trợ thiết bị giám sát mới, bảo đảm kết nối dữ liệu 24/24, kể cả khi tàu neo đậu tại bờ.
Minh bạch truy xuất nguồn gốc, quyết liệt gỡ “thẻ vàng” EC
Qua đó, Cà Mau đã phát hiện và xử lý hơn 470 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, với tổng số tiền xử phạt hơn 10 tỷ đồng, trong đó có 43 vụ ngắt kết nối VMS. Tất cả vụ việc được cập nhật trên phần mềm quản lý chuyên dụng, bảo đảm công khai, minh bạch.
Công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản được thực hiện nghiêm túc. 100% tàu dài từ 15m trở lên thực hiện khai báo điện tử qua hệ thống eCDT khi rời và cập cảng. Các hồ sơ xác nhận (SC) và chứng nhận (CC) nguồn gốc thủy sản được cấp đúng quy định, không có trường hợp sai sót phải giải trình. Đến nay, tỉnh đã cấp 805 giấy CC với tổng khối lượng hơn 11.400 tấn, trong đó xuất khẩu sang EU chiếm hơn 7.880 tấn.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, địa phương vẫn còn một số khó khăn như việc quản lý tàu sang bán chưa khai báo, dữ liệu cập nhật chưa đồng bộ, một số vụ vi phạm ở nước ngoài chưa thể xử lý do ngư dân chưa về nước; trong khi lực lượng chuyên trách sau sắp xếp đơn vị hành chính còn thiếu.
Tỉnh đang tập trung cao độ cho giai đoạn nước rút, giao rõ trách nhiệm cho từng cán bộ, đảng viên trong công tác giám sát tàu cá; công khai danh sách tàu không đủ điều kiện hoạt động, truy vết dứt điểm các tàu vi phạm, tàu mất kết nối hoặc sang bán trái quy định.
“Cà Mau xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, lâu dài, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm, đồng thời khen thưởng kịp thời tập thể, cá nhân có sáng kiến, cách làm hay trong quản lý nghề cá” - ông Lê Văn Sử khẳng định.
Ghi nhận nỗ lực của Cà Mau
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ NN&MT, ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Cà Mau trong việc kiểm soát chặt đội tàu, xử lý nghiêm vi phạm, đẩy mạnh số hóa dữ liệu nghề cá, góp phần thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ và Ban Bí thư.
“Cà Mau là địa phương có đội tàu lớn trong cả nước, do đó kết quả chống khai thác IUU của tỉnh có ý nghĩa rất quan trọng trong mục tiêu chung của Việt Nam về gỡ ‘thẻ vàng’. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá cao tinh thần vào cuộc của hệ thống chính trị địa phương, đồng thời đề nghị tỉnh tiếp tục rà soát, truy vết triệt để tàu cá vi phạm, tăng cường kỷ luật hành chính và đảm bảo dữ liệu nghề cá luôn được cập nhật, minh bạch”, Thứ trưởng Tiến nói.
Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của ngư dân, doanh nghiệp, Cà Mau đang từng bước củng cố niềm tin với EC, hướng tới mục tiêu sớm gỡ “thẻ vàng”, xây dựng hình ảnh ngành nghề cá Việt Nam hiện đại, có trách nhiệm và phát triển bền vững.