Điều chỉnh quy hoạch Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai: Chiến lược đa cực cho phát triển vùng biên
(PLVN) - Ngày 10/9/2025, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 1958/QĐ-TTg phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai đến năm 2045. Quy hoạch xác định mục tiêu chiến lược xây dựng khu vực này trở thành trung tâm giao thương quốc tế, là cầu nối giữa ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc.
Đây là bước đi chiến lược nhằm cụ thể hóa các định hướng phát triển quốc gia và vùng, đặc biệt là tinh thần Nghị quyết 11-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội vùng trung du và miền núi Bắc Bộ.
Với quy mô 15.929,8 ha, Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai được tổ chức thành ba phân vùng chức năng gắn với ba cửa khẩu quốc tế, tạo thành một hệ thống đa cực, bổ trợ lẫn nhau:
Phân vùng I - Cửa khẩu quốc tế Lào Cai: Trung tâm thương mại, du lịch, dịch vụ và đô thị lõi. Ga đường sắt Lào Cai sẽ được nâng cấp thành đầu mối liên vận quốc tế kết nối trực tiếp với Trung Quốc.
Phân vùng II - Cửa khẩu quốc tế Bản Vược: Trọng điểm công nghiệp, logistics và kho bãi của toàn khu. Nơi đây sẽ hình thành các khu công nghiệp mới như Cốc Mỳ - Trịnh Tường, Bản Qua, Bát Xát, cùng hệ thống du lịch nghỉ dưỡng và sân gôn cao cấp.
Phân vùng III - Cửa khẩu quốc tế Mường Khương: Phát triển thành trung tâm chế biến nông sản, sản xuất hàng tiêu dùng, thúc đẩy thương mại và trao đổi hàng hóa biên giới.
Quy hoạch xác định một số động lực tăng trưởng đột phá: Hiện đại hóa hoạt động cửa khẩu với mô hình “cửa khẩu thông minh”, ứng dụng AI, IoT trong kiểm soát hàng hóa và xuất nhập cảnh; Phát triển công nghiệp bằng cách sắp xếp lại các khu công nghiệp hiện hữu, ưu tiên nguồn lực cho các khu mới dọc các trục giao thông. Khu công nghiệp Cốc Mỳ - Trịnh Tường được quy hoạch với quy mô lên tới 1.000 ha; Xây dựng hệ thống logistics và cảng cạn hiện đại, trong đó Kim Thành - Bản Vược sẽ là trung tâm logistics trọng điểm, kết nối cả đường bộ và đường sắt.
Để hiện thực hóa tầm nhìn 2045, hạ tầng giao thông sẽ được đầu tư đồng bộ: Tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai hoàn chỉnh với 4-6 làn xe; Các tuyến quốc lộ quan trọng (QL.4D, QL.4E, QL.70) được nâng cấp, mở rộng; Tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn 1.435 mm Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh được triển khai, kết nối trực tiếp Khu kinh tế với các cảng biển lớn miền Bắc, tạo bước đột phá về vận tải hàng hóa.
Quy hoạch mới không chỉ mở ra giai đoạn phát triển mạnh mẽ cho tỉnh Lào Cai, mà còn tạo sức lan tỏa cho toàn vùng kinh tế phía Bắc, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam như một mắt xích quan trọng trong chuỗi kết nối kinh tế ASEAN - Trung Quốc.