Hà Nội tháo gỡ điểm nghẽn giải ngân, tăng tốc đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Sáng 24/11, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng chủ trì cuộc họp nghe báo cáo và cho ý kiến về các nội dung liên quan lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN-CĐS).

Tháo gỡ điểm nghẽn, tăng tốc giải ngân

Tại cuộc họp, Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Vũ Duy Tuấn trình bày báo cáo chi tiết về tiến độ giải ngân và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ KHCN-CĐS.

Theo số liệu, tổng dự toán năm 2025 của lĩnh vực này là 914.897 triệu đồng, chiếm 1,4% ngân sách TP. Sau điều chỉnh, mức dự toán còn lại là 618.093 triệu đồng; ước thực hiện đến cuối năm đạt 536.179 triệu đồng, tương đương 86,7% - mức cao nhất trong nhiều năm gần đây. Dù vậy, tiến độ giải ngân vẫn gặp nhiều điểm nghẽn. 

Thứ nhất, công tác giải ngân chịu ảnh hưởng từ quá trình sắp xếp, tái cơ cấu tổ chức bộ máy trong năm 2025. Nhiều nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) được đăng ký từ đầu năm không còn phù hợp, buộc phải hủy, dừng hoặc chờ hướng dẫn mới.

Thứ hai, quy định pháp lý mới, đặc biệt là Nghị định 214/2025/NĐ-CP về lựa chọn nhà thầu, khiến nhiều đơn vị phải rà soát lại toàn bộ quy trình, làm chậm thủ tục.

Thứ ba, trang thiết bị CNTT tại các đơn vị đã lạc hậu sau nhiều năm không được đầu tư thay thế. Việc thiếu máy tính cấu hình cao ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ phát triển các nền tảng, phần mềm phục vụ chuyển đổi số.

Về đầu tư công, giai đoạn 2021 - 2025, TP bố trí 143 tỷ đồng cho lĩnh vực Khoa học - công nghệ. Riêng năm 2025, ngân sách bố trí 33,389 tỷ đồng cho 4 dự án, nhưng đến ngày 22/11 mới giải ngân 11,168 tỷ đồng (33%). Một dự án sử dụng 51,6 tỷ đồng vốn ngân sách Trung ương vẫn chưa giải ngân được.

Tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc, các dự án quan trọng tiếp tục gặp khó khăn lớn trong công tác giải phóng mặt bằng. Nhiều hộ dân tại xã Hòa Lạc và Phú Cát chưa đồng thuận phương án bồi thường, trong khi quỹ tái định cư còn thiếu. Ngoài ra, 563 tỷ đồng vốn Trung ương đã được Thủ tướng điều chỉnh về Hà Nội nhưng Bộ Tài chính chưa nhập vốn trên hệ thống Tabmis, khiến TP chưa thể phân bổ dự toán chi tiết, làm chậm tiến độ giải ngân.

Cùng với đó, Sở Khoa học & Công nghệ cho biết nhiều đơn vị gửi báo cáo chậm, chưa chủ động triển khai nhiệm vụ được giao; có nhiệm vụ kéo dài nhiều tháng nhưng chưa có tài liệu kiểm chứng.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch UBND TP Trương Việt Dũng yêu cầu các đơn vị “đạt mục tiêu giải ngân 100%, không để xảy ra tình trạng trả vốn”. Tháng 12 được xác định là thời điểm cuối để rà soát, điều chỉnh nhiệm vụ, tuyệt đối không để tồn nhiệm vụ không phù hợp hoặc để vốn chậm giải ngân. Đồng thời, thủ trưởng các đơn vị phải chịu trách nhiệm nếu nhiệm vụ không hoàn thành đúng hạn.

Bảo đảm 4% ngân sách cho KHCN-CĐS

Nội dung thứ hai của cuộc họp tập trung vào đề xuất nhiệm vụ KHCN-CĐS năm 2026 nhằm bảo đảm tỷ lệ bố trí 4% chi ngân sách địa phương theo Nghị quyết 57-NQ/TW. Theo báo cáo của Sở Tài chính, tổng chi ngân sách địa phương năm 2026 là 227.211 tỷ đồng, trong đó 4% tương ứng 9.088 tỷ đồng cho các nhiệm vụ KHCN-CĐS. TP cũng dự kiến bố trí 600 tỷ đồng góp vốn vào Quỹ Đầu tư mạo hiểm nhằm thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ mới.

Phó Chủ tịch UBND TP yêu cầu các đơn vị gửi đầy đủ danh mục nhiệm vụ năm 2026, bám sát ba trụ cột: khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; mở rộng quan niệm về đổi mới sáng tạo, không bó hẹp trong nghiên cứu truyền thống mà bao gồm mô hình vận hành, phương thức quản trị và ứng dụng mới.

Một trong những nội dung trọng tâm được nhấn mạnh là hoàn thiện cơ chế thuê thiết bị phục vụ chính quyền số, giảm áp lực đầu tư, bảo đảm thiết bị luôn được cập nhật công nghệ mới. Với các thiết bị đặc thù, TP sẽ xem xét mua sắm theo nhu cầu thực tế.

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch UBND TP yêu cầu các đơn vị áp dụng ngay bộ chỉ số chuyển đổi số cấp tỉnh đã ban hành, tiếp thu bộ chỉ số chuyển đổi số quốc gia mới được công bố để làm căn cứ đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2026.

Phó Chủ tịch Trương Việt Dũng đánh giá, việc đẩy nhanh tiến độ, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và bảo đảm đủ nguồn lực cho khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là yếu tố then chốt giúp Hà Nội hoàn thành mục tiêu năm 2026.