Hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp - Kỳ 1: Nụ cười người dân ở Trung tâm hành chính “đa năng” xã Đại Phước

Ngay từ ngày đầu triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, Đồng Nai đã khẩn trương kiện toàn tổ chức bộ máy ở 95 xã, phường. Các Trung tâm Phục vụ hành chính công (TTPVHCC) được đồng loạt đưa vào vận hành, bố trí cán bộ chuyên trách, kết nối trực tuyến Cổng dịch vụ công Quốc gia. Ông Hà Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh cho biết, chỉ trong hơn 60 ngày đầu, hàng chục nghìn hồ sơ đã được tiếp nhận giải quyết, với tỷ lệ đúng và trước hạn hơn 99%, là con số trước đây ít ai dám nghĩ tới. Hiệu quả này đến từ quyết tâm và cách làm sáng tạo ở từng địa phương. Xã Đại Phước là một ví dụ điển hình.

Đại Phước là một xã mới được thành lập sau khi sáp nhập 4 xã Phú Hữu, Phú Đông, Phước Khánh và Đại Phước thuộc huyện Nhơn Trạch cũ. Xã có vị trí chiến lược, nằm gần sông Đồng Nai và nhiều khu công nghiệp lớn, có lợi thế kết nối giao thông thuận tiện với TP HCM và các khu vực lân cận, dân số đông.

Lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo

Ông Hồ Quốc Tân, Chủ tịch UBND xã cho biết, ngay từ ngày đầu thành lập, xác định cải cách thủ tục hành chính (TTHC) là nhiệm vụ trọng tâm, gắn liền mục tiêu xây dựng nền hành chính dân chủ, tinh gọn, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả; UBND xã nhanh chóng công khai, minh bạch các quy trình thủ tục, số điện thoại lãnh đạo, niêm yết tại TTPVHCC, website, fanpage xã.

Chủ tịch xã cho biết: “Chúng tôi lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo. Cán bộ không chỉ tiếp nhận hồ sơ mà còn trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn từng thao tác. Mỗi nụ cười, lời cảm ơn của người dân là động lực lớn nhất để tập thể cán bộ cơ sở tiếp tục nỗ lực”.

Trước đây, để làm các thủ tục ngoài danh mục hành chính như vay vốn, xin cấp điện, nước hay xác nhận từ ấp, người dân phải qua nhiều địa chỉ, mang theo giấy tờ để ký ở nhiều nơi. Mỗi loại giấy tờ mất khoảng 1 ngày, thậm chí vài ngày nếu đúng cao điểm hoặc có sai sót nhỏ phải xác minh hoặc làm lại. Hiểu được nỗi vất vả ấy của dân, xã đã thiết kế lại quy trình nội bộ, chia thành hai nhóm rõ ràng: Nhóm hồ sơ cần xác nhận để phục vụ các thủ tục ngoài xã và nhóm hồ sơ cần xác nhận để giải quyết trong phạm vi xã. Người dân chỉ cần nộp 1 lần tại TTPVHCC, còn phần phối hợp xác nhận, đối chiếu, kiểm chứng đã có các đơn vị nội bộ trong xã làm việc trực tiếp với nhau.

Những đổi mới trong quy trình nội bộ không chỉ giảm “cửa” cho dân, mà còn nâng cao trách nhiệm phối hợp giữa các bộ phận trong xã. Cán bộ không còn làm việc theo kiểu “việc ai nấy lo” mà buộc phải liên thông, phối hợp để giải quyết hồ sơ nhanh chóng.

Từ quan niệm quyết tâm và cách làm sáng tạo, chỉ trong hơn 2 tháng, xã đã tiếp nhận, giải quyết gần 4.800 hồ sơ, trong đó hơn 98% nộp trực tuyến; 99,9% giải quyết đúng và trước hạn. Đây là bước tiến lớn trong quá trình xây dựng chính quyền hiện đại, minh bạch, hiệu quả, đồng thời cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong tư duy phục vụ, từ “quản lý” sang “đồng hành cùng dân”.

Bà Nguyễn Thị Lan (ấp Đại Lộc) nói: “Trước đây mất cả ngày mới có thể xong giấy nhập khẩu, phải chạy đi 3 - 4 nơi, vừa mệt, vừa tốn công. Nay chỉ cần đến TTPVHCC 1 lần, chờ khoảng 1 tiếng là có kết quả. Nhẹ nhàng, tiện lợi, cán bộ hướng dẫn tận tình”.

Vừa làm thủ tục hành chính, vừa uống nước mát, vừa tìm việc

Giữa không gian hành chính từng bị xem là khô khan, mô hình “quầy nước miễn phí” tại TTPVHCC xã Đại Phước là một điểm nhấn thú vị. Từ 1/8/2025, cứ 3 buổi/tuần, người dân đến làm thủ tục có thể thưởng thức trà, cà phê, nước ép ngay tại phòng chờ.

Đây là hành động nhỏ, chi phí không lớn, nhưng mang ý nghĩa tinh thần rất lớn, theo Chủ tịch xã Hồ Quốc Tân: “Nhiều người dân đến làm TTHC mang theo tâm lý lo lắng, sợ chờ lâu, sợ thủ tục rườm rà. Khi được mời một ly nước mát hoặc tách trà nóng, bà con, cô bác cảm thấy dễ chịu hơn, gần gũi hơn. Chúng tôi rất cảm động khi có người dân nhận xét “đi làm giấy tờ giờ giống như đến chỗ thân quen, vừa được phục vụ, vừa được tiếp đãi””.

Mô hình “quầy nước miễn phí” tại xã Đại Phước nhận được nhiều phản hồi tích cực. Người dân cảm thấy được phục vụ tận tình về thủ tục, còn thấy chính quyền coi trọng sự thoải mái, tiện ích nhỏ nhưng thiết thực của dân. Chính sự thay đổi trong thái độ phục vụ đã góp phần xóa đi khoảng cách giữa “công quyền” và “người dân”, tạo dựng hình ảnh chính quyền gần gũi, thân thiện.

Một sáng tạo độc đáo khác của Đại Phước là mô hình “tuyển dụng lao động tại chỗ”. Thống kê của xã cho thấy, có lúc khoảng 60% hồ sơ hành chính tại TTPVHCC liên quan chứng thực, trong đó có tới 30% hồ sơ phục vụ nhu cầu xin việc. Từ thực tế đó, UBND xã chủ động kết nối một số DN như Cty Hwaseung Vina (là DN có hơn 35.000 lao động và có nhu cầu tuyển dụng thường xuyên - NV), để bố trí bàn tư vấn, tuyển dụng trực tiếp ngay tại TTPVHCC.

Cách làm này vừa giúp người dân tiết kiệm thời gian, vừa giúp DN tuyển dụng nhanh chóng, đồng thời biến không gian hành chính vốn khô cứng trở thành cầu nối sinh kế - phát triển cho người lao động và DN.

Anh Trần Văn Minh (28 tuổi, công nhân) kể lại sự bất ngờ của mình: “Tôi đi chứng thực hồ sơ xin việc, nghĩ chỉ làm xong rồi về. Ai ngờ ngay tại đó có bàn tuyển dụng, được tư vấn và phỏng vấn sơ bộ luôn. Một buổi mà vừa có giấy tờ, vừa có cơ hội việc làm. Tôi chưa bao giờ thấy sự tiện lợi như vậy”.

“Cải cách không phải để làm đẹp số liệu, mà để người dân thực sự được hưởng lợi”

Theo đánh giá của UBND tỉnh Đồng Nai, bộ chỉ số phục vụ người dân và DN tại xã Đại Phước hiện đạt 91,1/100 điểm, xếp hạng 19/95 toàn tỉnh. Đây là kết quả đáng khích lệ, cho thấy những nỗ lực của địa phương không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu hay hô hào, mà đã đi vào thực chất.

Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Thanh Tùng cho biết, chỉ sau 2 tháng vận hành, bộ máy ở 95 xã, phường trên địa bàn đã cơ bản ổn định, trong đó 3 xã thuộc huyện Nhơn Trạch cũ gồm Đại Phước nổi lên như những điểm sáng, không chỉ hoàn thành mà còn vượt nhiều chỉ tiêu về cải cách TTHC. Hồ sơ được tiếp nhận và giải quyết nhanh chóng, đúng hẹn, tạo sự hài lòng và niềm tin rõ rệt. “Kết quả này phản ánh nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị ở địa phương, từ cấp ủy, chính quyền đến từng cán bộ”, ông Tùng nói.

Thời gian tới, xã Đại Phước đặt ra mục tiêu tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, tăng cường thông tin tuyên truyền để người dân hiểu và chủ động tham gia nhiều hơn; bồi dưỡng kỹ năng, tinh thần trách nhiệm cho cán bộ, để mọi cán bộ, công chức thực sự là “công bộc của dân”; đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ nhằm rút ngắn thời gian xử lý và giảm thiểu thủ tục rườm rà; thường xuyên đối thoại, lắng nghe ý kiến người dân và DN để điều chỉnh, khắc phục kịp thời.

Những con số 98% hồ sơ trực tuyến, 99,9% hồ sơ đúng hạn ở xác Đại Phước là rất ấn tượng, Nhưng ấn tượng không kém là niềm tin, sự thoải mái và nụ cười của người dân khi đến và rời khỏi TTPVHCC. Chủ tịch xã Hồ Quốc Tân khẳng định: “Chúng tôi xác định sự hài lòng của người dân chính là thành công lớn nhất. Cải cách không phải để làm đẹp số liệu, mà để người dân thực sự được hưởng lợi. Chính quyền phải là người đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho dân, từ những việc nhỏ như một ly nước”.

Ở một xã điểm sáng khác của tỉnh Đồng Nai, một yếu tố quan trọng góp phần tạo thành công, là quyết tâm và sáng tạo trong ứng dụng công nghệ số. Mời bạn đọc đón đọc trên số báo sau.

(Còn tiếp)