Hoang sơ hồ Đá Bàng

Viên ngọc xanh hoang sơ

Nếu ai yêu thiên nhiên, say mê những chuyến đi dã ngoại, thích khám phá những vùng đất còn giữ nguyên nét mộc mạc nhưng lại không có điều kiện đi xa, thì hồ Đá Bàng – ẩn mình giữa lòng miền Đông Nam Bộ – chính là một lựa chọn lý tưởng. Nơi đây được ví như một “viên ngọc xanh” chưa nhiều người biết tới, nép mình giữa những vườn rẫy bạt ngàn, giữa đất và trời TP HCM.

Hồ Đá Bàng nằm trên địa bàn xã Nghĩa Thành, cách trung tâm phường Bà Rịa khoảng 10 km về phía đông bắc. Vốn dĩ là một công trình nhân tạo, hình thành từ tháng 11/1983 khi con đập Đá Bàng được xây dựng nhằm trữ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sau hơn 40 năm, hồ nay đã mang dáng dấp của một hồ tự nhiên, với mặt nước xanh biếc và khung cảnh hoang sơ, thơ mộng khiến bất kỳ ai đặt chân đến cũng ngỡ ngàng.

Điều đầu tiên gây ấn tượng với du khách chính là sự yên bình và trong lành của không gian. Mặt hồ trải rộng, sóng nước lăn tăn dưới ánh nắng vàng, ven hồ là những triền cỏ xanh mướt, nơi đàn trâu bò thong dong gặm cỏ. Thỉnh thoảng, chiếc thuyền nhỏ của người dân lững lờ trôi, bóng dáng cần mẫn của họ hòa vào khung cảnh thiên nhiên, gợi cảm giác bình yên hiếm có. Xa xa, những dãy đồi núi xanh ngắt soi bóng xuống mặt nước, vẽ nên một bức tranh non nước hữu tình.

Xung quanh hồ là những vườn cây ăn trái và rẫy nương trải dài, nơi người dân trồng tiêu, điều, cao su, lúa, bắp, khoai mì, khoai mỡ… Mỗi mùa, hồ lại khoác lên mình một vẻ đẹp khác biệt. Mùa mưa, nước dâng cao, đôi khi ngập cả phần rẫy ven hồ, tạo thành những “bán đảo” xanh mướt. Mùa khô, nước rút để lộ ra bãi đất rộng, trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho những buổi cắm trại hay picnic cuối tuần.

Theo số liệu của Cục Quản lý thủy nông, hồ Đá Bàng có diện tích gần 25 km², là một trong những hồ chứa nước ngọt lớn của vùng, cung cấp nguồn nước tưới quan trọng cho hàng ngàn hecta đất nông nghiệp. Nhưng với nhiều người, hồ còn mang trong mình giá trị khác – giá trị cảnh quan, nghỉ dưỡng và trải nghiệm thiên nhiên thuần khiết.

Tiềm năng lớn về du lịch sinh thái

Đường đến hồ Đá Bàng khá vắng, uốn lượn qua những vườn rẫy xanh tươi. Từ trung tâm phường Bà Rịa, đi theo tỉnh lộ 52 đến ngã tư Cống Cây Me (Trường Quân sự), rẽ vào con đường đất bên trái, đi thêm khoảng 3 km là đến nơi. Không ít bạn trẻ chọn xe máy làm phương tiện để tận hưởng trọn vẹn hành trình, cảm nhận rõ hương đồng gió nội và khung cảnh làng quê hiền hòa hai bên đường. Nguyễn Hoàng Thảo My, sinh viên năm 3 một trường đại học tại TP HCM, chia sẻ: “Tôi đến đây lần đầu và rất bất ngờ. Hồ đẹp và yên bình hơn những gì tưởng tượng. Cảm giác như mình được rời xa phố thị ồn ào để tìm lại không gian tĩnh tại, rất dễ chịu”.

Đến với hồ, du khách có thể thong thả dạo quanh bờ, cắm trại, ngắm cảnh, hít thở không khí trong lành hay thử cảm giác vòng quanh hồ bằng xe đạp, xe máy. Buổi sáng, hồ phủ sương mỏng, chỉ nghe tiếng chim ríu rít. Chiều đến, hoàng hôn nhuộm đỏ mặt hồ, tạo nên khung cảnh lãng mạn, hiếm nơi nào có được. Đêm xuống, dưới bầu trời đầy sao, tiếng gió vi vu qua rừng cây càng làm nổi bật sự tĩnh tại của thiên nhiên. Một nét độc đáo khác là cuộc sống ven hồ. Những ngôi nhà nhỏ nép bên vườn, người dân chân chất gắn bó với nương rẫy, chăn nuôi gia súc, tất cả làm nên một bức tranh làng quê trù phú và yên bình – một phần hồn của hồ Đá Bàng mà bất cứ ai ghé qua cũng khó quên.

Mặc dù chưa được khai thác du lịch một cách bài bản, hồ Đá Bàng ngày càng thu hút các bạn trẻ, nhóm gia đình và những người mê khám phá. Một số câu lạc bộ xe máy, xe đạp đã chọn nơi đây làm điểm dừng chân trong hành trình vòng quanh miền Đông Nam Bộ. Các chuyên gia du lịch đánh giá, với lợi thế mặt nước rộng, cảnh quan đẹp và vị trí gần trung tâm TP Bà Rịa cũ, hồ Đá Bàng có tiềm năng lớn để phát triển thành khu du lịch sinh thái, dã ngoại, thể thao dưới nước kết hợp với khám phá văn hóa – lịch sử địa phương. Sau khi tham quan hồ, du khách có thể tiếp tục đến thăm địa đạo Long Phước, chỉ cách đó khoảng 6 km.

Anh Phạm Văn Lợi, một phượt thủ đến từ Đồng Nai, nhận xét: “Điều mình thích ở Đá Bàng là chưa bị thương mại hóa, còn giữ nguyên nét hoang sơ. Nhưng nếu phát triển thêm dịch vụ du lịch mà vẫn giữ được cảnh quan sạch đẹp, đây sẽ là điểm đến cực kỳ hấp dẫn”. Tuy nhiên, để giữ trọn vẻ đẹp vốn có, việc khai thác cần đi đôi với bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan, tránh biến nơi đây thành điểm du lịch ồn ào, mất chất. Đây là bài toán đòi hỏi sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng.

Hướng đến trung tâm đua thuyền tầm cỡ quốc gia

Ngày 17/8, tại hồ Đá Bàng, Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM phối hợp cùng Liên đoàn Đua thuyền Việt Nam đã tổ chức khai mạc Giải đua thuyền truyền thống vô địch quốc gia và Giải đua thuyền ca nô vô địch trẻ U21, U23 năm 2025. Sự kiện quy tụ hơn 780 huấn luyện viên, vận động viên đến từ 19 tỉnh, thành phố, diễn ra đến hết ngày 22/8.

Việc chọn hồ Đá Bàng làm địa điểm tổ chức không chỉ nhờ diện tích rộng, mặt nước phẳng lặng, đường đua thẳng dài mà còn bởi khung cảnh nên thơ, đáp ứng tiêu chuẩn tổ chức các giải đấu lớn. Đây là cơ hội để nơi đây dần trở thành trung tâm đua thuyền khu vực phía Nam. Trong ngày khai mạc, hàng ngàn khán giả đã đến cổ vũ, tạo nên bầu không khí sôi động bên hồ. Với lợi thế sẵn có và định hướng phát triển rõ ràng, kỳ vọng về một trung tâm đua thuyền tầm cỡ quốc gia ngay tại xã Nghĩa Thành, TP HCM đang dần hiện hữu.

Theo ông Trần Thế Thuận, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM, hiện Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM phối hợp với các nhà đầu tư, cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường để đề xuất lãnh đạo thành phố phương án phát triển hồ Đá Bàng thành trung tâm huấn luyện, tổ chức thi đấu trong nước và quốc tế. Đồng thời, nơi đây cũng sẽ trở thành điểm du lịch, thu hút du khách đến nghỉ dưỡng, tập luyện và tham gia các giải thể thao.