Huế khai thác tiềm năng để phát triển năng lượng tái tạo
(PLVN) - Trong tiến trình chuyển đổi năng lượng quốc gia, TP Huế được xem là địa phương có điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời, điện gió và sinh khối. Đây không chỉ là cơ hội phát triển kinh tế xanh mà còn là bước đi quan trọng hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
Dư địa lớn từ Quy hoạch điện VIII
Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) là cơ sở quan trọng để TP Huế triển khai chiến lược phát triển NLTT, hướng đến tăng mạnh tỷ trọng điện từ nguồn tái tạo. Quy hoạch nhấn mạnh định hướng ưu tiên phát triển điện gió, điện mặt trời tự sản – tự tiêu, đồng thời tận dụng tối đa nguồn khí trong nước cho phát điện.
Theo cơ cấu quy hoạch, đến năm 2030, tổng công suất các nhà máy điện phục vụ nhu cầu trong nước (không tính xuất khẩu) đạt từ 183.000 đến 236.000 MW. Trong đó, điện gió trên bờ và gần bờ đạt 20.000 đến 38.000 MW, chiếm khoảng 14,2 đến 16,1%; điện gió ngoài khơi từ 6.000 đến 17.000 MW, có thể đẩy nhanh tiến độ nếu điều kiện thuận lợi; điện mặt trời (tập trung và mái nhà) từ 46.000 đến 73.000 MW, chiếm khoảng 25,3 đến 31,1%; điện sinh khối 1.500 đến 2.700 MW; điện rác 1.400 đến 2.100 MW; thủy điện duy trì ở mức 33.000 đến 34.000 MW, chiếm khoảng 14,7 đến 18,2%.
Mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký ban hành Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Theo đề án, đến năm 2030, Việt Nam sẽ hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để thu hút doanh nghiệp và người dân tham gia chuyển đổi năng lượng công bằng; hình thành hai trung tâm công nghiệp – dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng, phấn đấu đưa tỷ lệ NLTT đạt 47% năng lượng sơ cấp, tiến tới 80–85% sau năm 2030, đồng thời loại bỏ dần các nhà máy nhiệt điện than.
Huế hướng đến trung tâm năng lượng của khu vực
Trong các hội nghị, hội thảo cấp vùng về phát triển NLTT, TP Huế được đánh giá là địa phương có tiềm năng nổi trội nhờ địa hình đa dạng, nhiều giờ nắng, tốc độ gió ổn định và hệ thống mặt nước phong phú. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển thủy điện, điện mặt trời, điện gió và năng lượng sinh khối.
Hiện toàn thành phố có 13 nhà máy thủy điện với tổng công suất 459,3 MW, bình quân mỗi năm đóng góp cho lưới điện quốc gia hơn 1 tỷ kWh. Ngoài ra, Huế có hai dự án điện mặt trời tại khu công nghiệp Phong Điền với tổng công suất 77 MW, một nhà máy điện rác với công suất 12 MW và 511 hệ thống điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 61 MW. Tổng sản lượng điện năng lượng tái tạo đạt 1.800 – 2.000 triệu kWh mỗi năm, riêng năm 2024 đạt 2.014 triệu kWh.
Theo ông Đặng Hữu Phúc, Giám đốc Sở Công Thương TP Huế, căn cứ điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, giai đoạn 2025 – 2030, thành phố dự kiến tăng thêm 31 MW thủy điện nhỏ, 397 MW điện mặt trời tập trung, 50 MW điện mặt trời mái nhà và 100 MW điện gió. Đây là nguồn lực mới, tạo thêm nguồn điện dồi dào phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu sinh hoạt của người dân địa phương.
Tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy đầu tư
Sở Công Thương TP Huế đang tham mưu UBND thành phố triển khai chiến lược phát triển ngành công nghiệp bền vững theo hướng tăng trưởng xanh, trong đó tập trung xây dựng các chính sách ưu đãi thu hút đầu tư năng lượng tái tạo; đồng thời khảo sát tiềm năng điện mặt trời, điện gió, điện mặt nước nhằm tạo cơ sở để bổ sung nguồn năng lượng sạch vào hệ thống quốc gia.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, phát triển năng lượng tái tạo vẫn còn nhiều thách thức. Đặc biệt, điện mặt trời phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết khiến hoạt động phát điện không ổn định; trong khi cơ chế khuyến khích, giá mua điện và hạ tầng lưới điện vẫn còn những điểm chưa đồng bộ.
Để tháo gỡ, lãnh đạo TP Huế và các đại biểu Quốc hội đang kiến nghị Chính phủ, Bộ Công Thương xem xét điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, nhất là đối với các dự án điện mặt trời, điện gió, điện khí sau năm 2030 nhằm tối ưu hóa quy hoạch, thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Việc phát triển năng lượng tái tạo không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng, mà còn góp phần giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn – những trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển của TP Huế.
Khi các chính sách, thủ tục được tháo gỡ và các dự án trọng điểm triển khai đúng tiến độ, TP Huế hoàn toàn có thể trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của miền Trung, đóng góp tích cực vào quá trình chuyển dịch năng lượng và phát triển bền vững của Việt Nam.