Khai trương Nhà trưng bày Xô viết Nghệ Tĩnh và triển lãm 'Khát vọng tự do'

(PLVN) Không gian trưng bày mới mang màu sắc hiện đại, sống động, phản ánh đặc trưng của phong trào cách mạng xứ Nghệ trong tiến trình lịch sử Việt Nam.

Chiều nay, 8/9, Sở Văn hóa, Thể thao và  Du lịch tỉnh Nghệ An trang trọng tổ chức: Lễ khai trương Nhà trưng bày Xô Viết Nghệ Tĩnh; Khai mạc trưng bày chuyên đề “Khát vọng tự do” và Gặp mặt thân nhân chiến sĩ Xô Viết Nghệ Tĩnh.

Phát biểu tại buổi lễ, bà Trần Thị Mỹ Hạnh – Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An cho biết: Xô viết Nghệ Tĩnh - cuộc tổng diễn tập đầu tiên cho thắng lợi của Cách mạng tháng Tám 1945; là một trong những trang sử tiêu biểu nhất trong "pho lịch sử bằng vàng" của Đảng Cộng sản Việt Nam, là biểu tượng cho sức mạnh của liên minh công - nông, cho tinh thần kiên cường, bất khuất, khí thế xung thiên của nhân dân Nghệ Tĩnh. Dệt nên những thành quả của Xô Viết Nghệ Tĩnh là sự hy sinh, cống hiến xương máu, tuổi thanh xuân của hàng nghìn chiến sỹ trên quê hương Xô viết anh hùng. Tên tuổi của các liệt sĩ, chiến sỹ Xô Viết Nghệ Tĩnh đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người dân xứ Nghệ.

Bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở VHTT&DL Nghệ An phát biểu tại buổi lễ.
Bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở VHTT&DL Nghệ An phát biểu tại buổi lễ.

Với mục tiêu lưu giữ và tôn vinh giá trị, tinh thần của cao trào cách mạng đầu tiên do chính Đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo, năm 1960, Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh được xây dựng trên nền Nhà lao Vinh cũ - một địa điểm lịch sử quan trọng của phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh. Chặng đường 65 năm qua, Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, nay là Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh đã thực hiện trọn vẹn nhiệm vụ sưu tầm, bảo quản và trưng bày các tài liệu, hiện vật về phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho các thế hệ và ngày nay trở thành nguồn tài nguyên du lịch quan trọng của tỉnh.

Các đại biểu cắt băng khai trương Nhà trưng bày Xô viết Nghệ Tĩnh.
Các đại biểu cắt băng khai trương Nhà trưng bày Xô viết Nghệ Tĩnh.

Để xây dựng Bảo tàng trở thành một điểm đến hấp dẫn, ngày càng thu hút công chúng đến tham quan, trải nghiệm, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và cách mạng của vùng đất, con người xứ Nghệ, Dự án Nâng cấp cơ sở vật chất Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh được khởi công từ tháng 12 năm 2024, với thiết kế theo nguyên tắc Bảo tàng học hiện đại, phản ánh được đặc trưng của phong trào cách mạng xứ Nghệ trong tiến trình lịch sử Việt Nam.

Sau 8 tháng thi công khẩn trương, dự án hoàn thành, Nhà trưng bày mở cửa đón khách tham quan với một diện mạo mới, sắc màu mới, kỳ vọng sẽ là điểm đến hấp dẫn với du khách trên con đường di sản miền Trung.

Nhà trưng bày Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh. Ảnh: Tuyết Lan
Nhà trưng bày Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh. Ảnh: Tuyết Lan
Nhà trưng bày Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh được thiết kế theo nguyên tắc Bảo tàng học hiện đại. Ảnh: Sở VHTTDL Nghệ An
Nhà trưng bày Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh được thiết kế theo nguyên tắc Bảo tàng học hiện đại. Ảnh: Sở VHTTDL Nghệ An

Trưng bày chuyên đề “Khát vọng tự do” với gần 100 tư liệu, hình ảnh quý được Ban quản lý Di tích nhà tù Hỏa Lò dày công xây dựng, kể về câu chuyện những chiến sĩ kiên trung, không chịu chết mòn nơi ngục tù thực dân, đế quốc, quyết tâm thực hiện những cuộc vượt ngục táo bạo để trở về với cách mạng, với nhân dân. Nhiều người trong số họ đã vĩnh viễn nằm lại trong lòng đất mẹ hay hòa mình vào biển khơi khi vượt ngục không thành; có người may mắn được trở về nhưng cơ thể không còn nguyên vẹn.

Trưng bày "Khát vọng tự do" với gần 100 tư liệu, hình ảnh quý. Ảnh: Tuyết Lan
Trưng bày "Khát vọng tự do" với gần 100 tư liệu, hình ảnh quý. Ảnh: Tuyết Lan

Những câu chuyện cảm động về hành trình đến với tự do của những người con yêu nước được trưng bày giới thiệu qua 3 phần: Xiềng xích; Tung cánh giữa màn đêm và Dấu ấn vượt thời gian. Hành trình từ những đêm đen xiềng xích, ngục tù, đến kế hoạch vượt ngục táo bạo để vươn lên tìm ánh sáng tự do, tất cả đã tạo nên dấu ấn đậm nét, đáng tự hào của những anh hùng thời đại Hồ Chí Minh.

Ông Nguyễn Trung Quốc bên hình ảnh người cha là nhà cách mạng Nguyễn Tạo - người đã thực hiện 2 cuộc vượt ngục lừng danh. Ảnh: Tuyết Lan
Ông Nguyễn Trung Quốc bên hình ảnh người cha là nhà cách mạng Nguyễn Tạo - người đã thực hiện 2 cuộc vượt ngục lừng danh. Ảnh: Tuyết Lan

Chiều cùng ngày, Tọa đàm Gặp mặt thân nhân chiến sĩ Xô Viết Nghệ Tĩnh đã diễn ra trong không khí thân mật với nhiều câu chuyện chia sẻ xúc động. Đây không phải toạ đàm đầu tiên tổ chức để tri ân các chiến sĩ Xô viết Nghệ Tĩnh nhưng có thể nói là một trong những chương trình có sự tham dự của nhiều thân nhân nhất. Trong đó nhiều người hiện sinh sống tại các tỉnh, thành khác trên cả nước.

Trước đó, tối 3/9, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Nghệ An phối hợp với Bảo tàng đã tổ chức Lễ tưởng niệm, cầu siêu các liệt sĩ đã hy sinh tại Nhà lao Vinh và trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh. Đây là lần đầu tiên lễ cầu siêu các liệt sĩ đã hy sinh tại Nhà lao Vinh và trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh được tổ chức quy mô nhằm tưởng nhớ và tri ân sâu sắc các anh hùng liệt sĩ nhân kỷ niệm 95 năm Ngày Xô viết Nghệ Tĩnh. Sự kiện được tổ chức ngay tại Bảo tàng Nghệ An – Xô viết Nghệ Tĩnh, nơi từng là “địa ngục trần gian” Nhà lao Vinh trong suốt 140 năm (1804 – 1945).


Tuyết Lan