Kỷ nguyên đô thị ESG++: Sứ mệnh bảo vệ, tái sinh môi trường

Tiếp nối thành công của tọa đàm: ESG - "Tấm hộ chiếu" cho đô thị của tương lai diễn ra ngày 18/10, sáng nay (19/10),   Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam và thương hiệu Vinhomes tổ chức Tọa đàm chuyên đề: “Đô thị xanh và sứ mệnh bảo vệ - tái sinh môi trường”. 

Tọa đàm “Đô thị xanh và sứ mệnh bảo vệ - tái sinh môi trường” tập trung phân tích sâu hơn vào trục ESG mở rộng (ESG++), với hai trụ cột mới là Tái sinh (Regeneration) và Thích ứng (Resilience), hướng tới hình thành một tư duy phát triển đô thị thế hệ mới cho Việt Nam.

Theo các chuyên gia, thế giới đang đối mặt với những khủng hoảng môi trường toàn cầu, các đô thị trở thành "mặt trận" trọng yếu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Từ châu Âu, Bắc Mỹ đến châu Á, mô hình "đô thị xanh" - nơi kiến trúc, hạ tầng và hệ sinh thái tự nhiên được quy hoạch hài hòa - đã trở thành trụ cột trong chiến lược phát triển bền vững của nhiều quốc gia.

Tuy nhiên, chỉ "xanh" thôi là chưa đủ. Nhiều chuyên gia quốc tế đã chuyển từ tư duy "phát triển xanh" sang "phát triển tái sinh", nơi thiên nhiên không chỉ được bảo vệ mà còn được phục hồi, nơi đô thị không chỉ giảm thiểu phát thải mà còn tái tạo năng lượng, tái sinh tài nguyên và hệ sinh thái. Đây chính là tinh thần cốt lõi của ESG++, khung phát triển thế hệ mới mà nhiều quốc gia tiên phong đã lựa chọn.

Giữ vai trò điều phối thông tin tọa đàm là   PGS. TS. KTS. Hoàng Mạnh Nguyên, Chủ tịch Viện Khoa học công nghệ Đô thị xanh;  TS. KTS. Lê Thị Bích Thuận, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng;  Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam.

Về phía Ban tổ chức có: Ông Bùi Văn Doanh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam;  Nhà báo Nguyễn Thành Công - Phó Tổng biên tập Thường trực Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam;  Nhà báo Trần Minh Huệ - Phó Tổng biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam

Về phía doanh nghiệp đồng hành Vinhomes có:  Bà Nguyễn Quỳnh Mai - Giám đốc Kinh doanh Vùng 11, Công ty Cổ phần Vinhomes;  Bà Nguyễn Thị Kim Thoa - Giám đốc Kinh doanh, Công ty Cổ phần Vinhomes

  Từ “xanh” đến “tái sinh”

Tại Tọa đàm, các chuyên gia tập trung phân tích các vấn đề trọng tâm:  Làm thế nào để Việt Nam có thể bứt phá từ quy hoạch đô thị xanh sang mô hình đô thị tái sinh?  Vai trò chiến lược của mô hình đô thị xanh trong quy hoạch tổng thể quốc gia, gắn với mục tiêu Net Zero 2050; Bài học từ các mô hình đô thị tái sinh thành công trên thế giới, từ Bắc Âu, Singapore đến Nhật Bản; Thực trạng - khoảng cách giữa quy hoạch và thực thi tại Việt Nam, bao gồm rào cản thể chế, nguồn lực đầu tư xanh, hạ tầng kỹ thuật và ý thức cộng đồng; Cơ hội thúc đẩy làn sóng phát triển các khu đô thị tái sinh, đặc biệt là những dự án tiên phong như Vinhomes Green Paradise Cần Giờ.

PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên, Chủ tịch Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh, cho rằng: Đô thị không còn chỉ là nơi cư trú, nơi tạo ra tăng trưởng kinh tế, mà đã trở thành "mặt trận tiên phong" trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu. Những gì diễn ra trong không gian đô thị hôm nay sẽ quyết định khả năng thích ứng và phát triển bền vững của một quốc gia trong nhiều thập niên tới.

Mô hình "đô thị xanh" trong hơn hai thập niên qua đã mang lại những thành tựu rất đáng ghi nhận: Giúp kiểm soát phát thải, tiết kiệm năng lượng, cải thiện môi trường sống và nâng cao nhận thức cộng đồng. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải nhìn rõ giới hạn của mô hình này: Nó chủ yếu tập trung vào giảm thiểu tác hại, tức là "làm ít tổn hại hơn cho môi trường" chứ chưa đủ để đảo chiều những tổn thất đã và đang tích tụ qua nhiều năm khai thác quá mức.

Về giải pháp, TS.KTS. Lê Thị Bích Thuận, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, cho rằng: Dự án đô thị tái sinh được phát triển trên triết lý “phục vụ cuộc sống con người”, đặt con người làm trung tâm của mọi quy hoạch và thiết kế. Khi triết lý này được đưa vào thực tiễn phát triển đô thị, nó sẽ giúp chúng ta thoát khỏi tư duy “bê tông hóa”, hướng đến một không gian sống hài hòa hơn, nơi đô thị vừa giữ được bản sắc riêng, vừa nâng cao chất lượng sống của cư dân. Đặc biệt, đô thị tái sinh còn giúp giảm áp lực lên môi trường và cải thiện sức khỏe cộng đồng, một yếu tố rất quan trọng trong bối cảnh đô thị hóa nhanh hiện nay. Có thể nói, đây không phải là một triết lý hoàn toàn mới, nhưng việc hiện thực hóa nó thông qua các dự án cụ thể lại là điều rất mới và đầy ý nghĩa. Tôi tin rằng, nếu được triển khai đúng hướng, mô hình đô thị tái sinh sẽ góp phần đưa con người trở về gần hơn với tự nhiên, đồng thời đáp ứng được những nhu cầu ngày càng đa dạng của xã hội hiện đại.

Chuyên gia đến từ Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh khẳng định: “Đô thị tái sinh là bước ngoặt tư duy phát triển. Thay vì chỉ “giảm hại”, mô hình này chủ động hàn gắn, tái tạo và nâng cấp hệ sinh thái tự nhiên, kinh tế và xã hội”. Từ đó, phiên bản nâng cấp ESG++ hình thành - bổ sung hai trụ cột quan trọng: Regeneration - Tái sinh, phục hồi tự nhiên; Resilience - Khả năng thích ứng và hồi phục trước các cú sốc môi trường.

Theo chuyên gia, đô thị tái sinh hướng tới việc khôi phục các hệ sinh thái đô thị đã bị tổn thương, tái tạo tài nguyên, củng cố cấu trúc sinh thái - kỹ thuật để thành phố không chỉ tồn tại trước khủng hoảng mà còn mạnh lên sau khủng hoảng. Đó chính là năng lực "resilience" - chống chịu và phục hồi, mà các đô thị của thế kỷ XXI bắt buộc phải có.

“Chúng ta không thể bảo vệ tương lai chỉ bằng cách giảm thiểu tác động tiêu cực; chúng ta phải chủ động tạo ra tác động tích cực lên thiên nhiên và hệ sinh thái. Một đô thị tái sinh không chỉ "không gây hại" mà còn trả lại giá trị cho hành tinh, lọc sạch không khí, tái tạo nguồn nước, phục hồi vùng sinh cảnh, tạo ra năng lượng tái tạo và nâng cao chất lượng sống”, chuyên gia bình luận.

ESG++ với hai trụ cột Tái sinh và Thích ứng sẽ là - chuẩn mực thị trường mới

PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên tin rằng, ESG++ với hai trụ cột Tái sinh và Thích ứng, hoàn toàn có thể trở thành một chuẩn mực thị trường mới trong đầu tư bất động sản - đô thị ở Việt Nam. Đây không chỉ là xu hướng nhất thời mà là sự dịch chuyển tất yếu của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh các quốc gia và thị trường buộc phải thích ứng với biến đổi khí hậu và các yêu cầu phát triển bền vững.

Thực tế đã cho thấy, vốn đầu tư xanh đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt từ các định chế tài chính quốc tế, các quỹ đầu tư có trách nhiệm xã hội (ESG funds) và các nhà đầu tư chiến lược dài hạn. Các dự án đáp ứng được chuẩn ESG++ không chỉ dễ tiếp cận vốn hơn mà còn có chi phí huy động rẻ hơn, khả năng mở rộng cao hơn và tính bền vững tài chính lớn hơn. Nói cách khác, ESG++ sẽ tái định nghĩa "khả năng sinh lời" theo hướng dài hạn, ổn định và có chiều sâu.

Khi ESG++ trở thành chuẩn mực, hành vi đầu tư cũng sẽ thay đổi. Các nhà đầu tư không còn chỉ quan tâm đến giá đất - tốc độ tăng giá ngắn hạn, mà sẽ ưu tiên những dự án có năng lực tái sinh sinh thái, khả năng thích ứng khí hậu và hiệu quả vận hành dài hạn. Doanh nghiệp bất động sản buộc phải thiết kế sản phẩm theo chuẩn phát triển xanh - thông minh - tái sinh, vì nếu không, họ sẽ bị loại khỏi cuộc chơi. Nhà nước sẽ có cơ sở để tạo ra cơ chế ưu đãi, dòng vốn ưu tiên, khuyến khích các mô hình phát triển đô thị bền vững.

Kỷ nguyên đô thị ESG++ gọi tên  Vinhomes Green Paradise

Theo PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên, Tọa đàm: "Đô thị xanh và sứ mệnh bảo vệ - tái sinh môi trường" gắn với phân tích mô hình dự án Vinhomes Green Paradise Cần Giờ là một lựa chọn rất thông minh và có ý nghĩa đặc biệt. Muốn ESG++ không chỉ là những câu chữ đẹp trong báo cáo hay tiêu chuẩn kỹ thuật, chúng ta phải có những "mô hình sống" để kiểm chứng, lan tỏa và truyền cảm hứng. Không một tư tưởng quy hoạch hay mô hình phát triển nào thực sự có sức mạnh nếu nó chỉ tồn tại trong những cuộc thảo luận khép kín.

Cần Giờ có một giá trị đặc biệt. Đây là khu dự trữ sinh quyển được UNESCO công nhận, với hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú và độc đáo, đóng vai trò "lá phổi sinh thái" của toàn vùng TP.HCM. Nếu một đô thị tái sinh có thể thành hình ở một vùng sinh thái đặc biệt như vậy, với quy hoạch thông minh, hạ tầng xanh, năng lượng tái tạo và cơ chế quản trị ESG++ thì nó không chỉ là một dự án bất động sản, mà sẽ trở thành "phòng thí nghiệm đô thị thế hệ mới" của Việt Nam.

Vinhomes Green Paradise được quy hoạch theo hướng chỉ dành 16% trên quy mô 2.870ha diện tích cho xây dựng, phần còn lại ưu tiên cho cây xanh, mặt nước và không gian sinh thái.

Toàn bộ năng lượng vận hành đến từ điện gió ngoài khơi, năng lượng mặt trời và hệ thống pin lưu trữ xanh, giúp đô thị vận hành theo mô hình không phát thải đúng nghĩa. Mỗi phương tiện di chuyển nội khu đều không phát thải; nguồn nước sinh hoạt được xử lý bằng công nghệ Ozone kết hợp UV và Chloramine, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cư dân.

Không chỉ là nơi ở, Vinhomes Green Paradise còn được kiến tạo như một “thiên đường sống” hội tụ đủ tiện ích mang đẳng cấp quốc tế: Bệnh viện Vinmec 5 sao hợp tác cùng Cleveland Clinic (Mỹ), hai sân golf 18 hố đẳng cấp top đầu thế giới do Tiger Woods và Robert Trent Jones thiết kế, cùng Nhà hát Sóng Xanh quy mô 7ha - lớn nhất Đông Nam Á. Mọi chi tiết, từ cảnh quan đến vận hành, đều được tính toán để đảm bảo tính bền vững, tiết kiệm năng lượng và tôn trọng tự nhiên.

Đặc biệt, Vinhomes Green Paradise còn tích hợp Trung tâm ESG Hub ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), đóng vai trò “bộ não” của đô thị, giám sát mọi hoạt động tiêu thụ năng lượng, quản lý phát thải và chất lượng môi trường theo thời gian thực. Cư dân có thể theo dõi dữ liệu trực tiếp trên ứng dụng, chủ động điều chỉnh hành vi sống xanh của mình - một trải nghiệm mà ngay cả những đô thị hàng đầu thế giới cũng đang hướng tới.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam -  phân tích:

Trên thế giới đã có nhiều mô hình đô thị ESG thành công, tạo ra mức “green premium” rất lớn cho bất động sản. Một quy luật rất rõ đã được chứng minh: Khi đô thị được phát triển theo chuẩn ESG, không chỉ môi trường sống được cải thiện, mà giá trị bất động sản và thương hiệu đô thị cũng tăng vượt trội so với thị trường chung.

Điểm chung ở những mô hình này là ESG tạo ra giá trị thực, dài hạn thông qua: Giảm chi phí vận hành - kéo dài vòng đời tài sản; Nâng cao chất lượng sống, từ đó tăng sức hấp dẫn với cư dân và nhà đầu tư; Thu hút dòng vốn quốc tế rẻ hơn và ổn định hơn; Lan tỏa “halo effect” khiến cả vùng xung quanh cũng tăng giá trị.

“Tôi cho rằng Vinhomes Green Paradise Cần Giờ có tiềm năng hội tụ đủ điều kiện để đạt được hiệu ứng “green premium” tương tự, thậm chí mạnh mẽ hơn. Cần Giờ có vị trí sinh thái đặc biệt, là khu dự trữ sinh quyển được UNESCO công nhận, kết hợp cùng một chiến lược phát triển bài bản theo tiêu chuẩn ESG++. Khi dự án này trở thành một điểm đến đô thị tái sinh mang tính biểu tượng, giá trị bất động sản không chỉ đến từ vị trí, mà còn từ niềm tin thị trường, uy tín quốc tế, hệ sinh thái bền vững mà nó kiến tạo. Nếu làm tốt, đây có thể là một hình mẫu tiên phong của Việt Nam khi vừa nâng giá trị bất động sản, vừa nâng vị thế đô thị Việt Nam trong bản đồ phát triển xanh toàn cầu”, Nhà báo Phạm Nguyễn Toan khẳng định.

Đồng quan điểm, PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên nhìn nhận: “Điều đáng nói là, dự án này không chỉ bàn về kiến trúc hay công nghệ xây dựng. Nó đi vào cốt lõi của tư duy phát triển: Đưa thiên nhiên trở lại trung tâm của quy hoạch, đặt giới hạn sinh thái làm "đường biên đỏ" cho mọi quyết định, biến vốn tự nhiên thành nền tảng giá trị của toàn bộ mô hình đô thị. Đây chính là cách nhiều quốc gia tiên phong đã làm, từ Singapore với hệ sinh thái đô thị nước, đến Bắc Âu với đô thị tái sinh ven biển.

Tôi tin rằng, nếu Cần Giờ được triển khai đúng theo tinh thần ESG++, nó có thể trở thành một biểu tượng đô thị tái sinh của Việt Nam, một "case study" có thể nhân rộng ra nhiều vùng sinh thái đặc thù khác.

Nói cách khác, Cần Giờ có thể là "hình mẫu của tương lai", nơi ESG++ không chỉ là mục tiêu phát triển, mà là cách đô thị vận hành, tạo giá trị và kiến tạo sức chống chịu trong một thế giới đầy biến động”.

Đô thị không chỉ là nơi để ở, mà là nơi để con người hạnh phúc, thiên nhiên hồi sinh và cộng đồng phát triển.

“Xanh, thông minh, sinh thái, tái sinh!”- Sứ mệnh thời đại, cơ hội bứt phá và giá trị dài hạn.