Mỹ Đức phát triển du lịch sinh thái, hướng đi mới trong xây dựng nông thôn mới
Xã Mỹ Đức - một địa danh giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và sở hữu cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, đang từng bước khẳng định vị thế là một điểm sáng trên bản đồ phát triển của Thủ đô Hà Nội. Với sự kết hợp hài hòa giữa nét cổ kính của di tích lịch sử và tiềm năng khai thác du lịch sinh thái, Mỹ Đức hứa hẹn một tương lai đầy khởi sắc.
Vùng đất hội tụ giá trị lịch sử, văn hóa và danh thắng nổi tiếng
Xã Mỹ Đức nằm ở phía Nam của thành phố Hà Nội, được thành lập dựa trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của các xã Phù Lưu Tế, An Phú, Hợp Thanh, thị trấn Đại Nghĩa và xã Đại Hưng thuộc huyện Mỹ Đức cũ. Tên gọi "Mỹ Đức" được giữ lại từ đơn vị hành chính cấp huyện trước khi sắp xếp, mang ý nghĩa sâu sắc và dễ nhận diện.
Cái tên Mỹ Đức gắn liền với Khu danh thắng Hương Sơn, quần thể hang động, núi sông và chùa chiền nổi tiếng như động Hương Tích, suối Yến, chùa Hương – một địa chỉ du lịch tâm linh và thắng cảnh quen thuộc của du khách thập phương. Bên cạnh đó, Mỹ Đức còn tự hào sở hữu Hồ Quan Sơn và Hồ Tuy Lai, được ví như "vịnh Hạ Long trên cạn" với vẻ đẹp non nước hữu tình. Dòng sông Đáy hiền hòa chảy qua, cùng nhiều di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng như đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng Đế (xã Hợp Thanh), càng làm tăng thêm giá trị lịch sử của vùng đất này.
Đặc biệt, Mỹ Đức còn có hai di sản văn hóa cấp Quốc gia là nghệ thuật trình diễn rối cạn Tế Tiêu và Lễ hội truyền thống hai làng Văn Giang - Nam Dương, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của người dân và thu hút du khách. Việc lựa chọn tên gọi Mỹ Đức cho đơn vị hành chính mới không chỉ có ý nghĩa về lịch sử, truyền thống mà còn giúp dễ dàng định vị và quảng bá hình ảnh của xã.
Bên cạnh đó, xã Mỹ Đức còn nằm gần những thắng cảnh nổi tiếng như khu danh thắng Hương Sơn – chùa Hương, hồ Quan Sơn, hồ Tuy Lai – những địa điểm đã được quy hoạch phát triển thành cụm du lịch sinh thái, tâm linh và nghỉ dưỡng trọng điểm của Hà Nội. Cảnh quan non nước hữu tình, kết hợp cùng hệ thống di tích lịch sử – văn hóa như đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng Đế hay các lễ hội truyền thống đặc sắc, tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt cho vùng đất này.
Chính sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố thiên nhiên, lịch sử và văn hóa đã tạo cho Mỹ Đức lợi thế đặc biệt trong phát triển du lịch sinh thái – một loại hình du lịch đang được nhiều địa phương lựa chọn nhằm hướng đến phát triển kinh tế bền vững.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng xanh, bền vững
Xã Mỹ Đức hiện đang từng bước khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch sinh thái nhờ vào lợi thế thiên nhiên và văn hóa đặc sắc. Với địa hình đa dạng gồm núi đá vôi, sông, hồ và những cánh đồng sen bát ngát, đặc biệt là khu vực An Phú nổi bật với vẻ đẹp nguyên sơ, địa phương đã và đang phát triển các mô hình du lịch sinh thái gắn liền với nông nghiệp và văn hóa bản địa. Trong đó, mô hình đầm sen An Phú với diện tích gần 200 ha được xem là điểm nhấn khi vừa tạo cảnh quan hấp dẫn, vừa mang lại sinh kế mới cho người dân thông qua các hoạt động tham quan, chụp ảnh, thưởng trà sen hay trải nghiệm thu hoạch nông sản.
Vào mùa sen nở (tháng 5 đến tháng 7), hàng nghìn du khách đổ về An Phú để thưởng ngoạn cảnh sắc thanh bình, chụp ảnh, trải nghiệm hái sen,….. Đây là mô hình kinh tế nông nghiệp kết hợp du lịch đầy triển vọng, vừa nâng cao thu nhập cho người dân, vừa bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn nét đẹp văn hóa làng quê.
Ngoài An Phú, các khu vực như Phùng Xá cũng đang phát huy thế mạnh làng nghề truyền thống để kết hợp phát triển du lịch trải nghiệm. Làng nghề tơ sen, tơ tằm nơi đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước, đặc biệt là giới trẻ yêu thích trải nghiệm văn hóa và sáng tạo nghệ thuật.
Theo định hướng địa phương tập trung chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng “nông nghiệp sinh thái – du lịch bền vững”, phấn đấu đến năm 2025 đón khoảng 2 triệu lượt khách/năm, trong đó có khoảng 50.000 lượt khách quốc tế. Đến năm 2030, con số này dự kiến tăng gấp đôi. Mục tiêu của xã là phát triển du lịch sinh thái không chỉ đơn thuần để tăng doanh thu mà còn để tạo động lực cho người dân đổi mới tư duy sản xuất, nâng cao đời sống, đồng thời giữ gìn cảnh quan và bản sắc địa phương.
Phát triển du lịch sinh thái ở Mỹ Đức không chỉ dừng lại ở việc khai thác cảnh quan thiên nhiên, mà còn gắn liền với việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Địa phương hiện có hai di sản văn hóa cấp Quốc gia là nghệ thuật rối cạn Tế Tiêu và Lễ hội làng Văn Giang – Nam Dương, đây là nguồn tài nguyên quý giá để tạo nên những sản phẩm du lịch đặc trưng. Kết hợp trình diễn rối cạn, lễ hội dân gian với trải nghiệm nông nghiệp, sinh thái sẽ mang lại cho du khách những cảm xúc chân thực, giúp họ hiểu hơn về đời sống tinh thần và văn hóa của người dân vùng đất Mỹ Đức.
Để khai thác hiệu quả tiềm năng, xã Mỹ Đức chú trọng phát triển du lịch đi đôi với bảo vệ môi trường, coi đây là yếu tố sống còn của du lịch sinh thái. Chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm giữ gìn cảnh quan, kiểm soát rác thải du lịch, bảo vệ hệ sinh thái hồ, đầm, rừng núi. Các dự án đầu tư mới đều được yêu cầu đánh giá tác động môi trường, tránh tình trạng bê tông hóa hoặc khai thác quá mức làm mất đi nét nguyên sơ của vùng đất.
Cùng với đó, việc nâng cao nhận thức cộng đồng được xem là chìa khóa để phát triển du lịch bền vững. Người dân không chỉ là chủ thể hưởng lợi mà còn là người bảo tồn giá trị văn hóa – thiên nhiên. Nhiều hộ dân đã chủ động tham gia vào hoạt động du lịch như mở quán ẩm thực, dịch vụ chèo thuyền, hướng dẫn trải nghiệm, bán sản phẩm OCOP… Tinh thần làm du lịch “xanh” – dựa vào cộng đồng – đang dần lan tỏa, giúp Mỹ Đức hình thành một hệ sinh thái du lịch hài hòa, thân thiện và hấp dẫn.
Xã Mỹ Đức, với những tiềm năng sẵn có về vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa và con người, đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng du lịch, dịch vụ cùng với việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống sẽ là động lực quan trọng để Mỹ Đức hướng tới một tương lai thịnh vượng và bền vững.
***
"Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội”