Những thành quả của sự nỗ lực, vượt khó, khẳng định vị thế thành phố Cảng (bài 3): Thời cơ lịch sử với những động lực tăng trưởng mới

Mở rộng không gian phát triển

Sau hợp nhất với Hải Dương, Hải Phòng không chỉ tạo ra đô thị có dân số trên 4,6 triệu dân, mà còn hình thành một vùng động lực mới, có quy mô kinh tế đứng trong nhóm dẫn đầu cả nước.

Trung ương đã dành sự quan tâm đặc biệt cho TP Cảng khi ban hành Nghị quyết 226/2025/QH15. Nghị quyết gồm 12 điều, quy định nhiều nội dung quan trọng nhằm tạo điều kiện thuận lợi để Hải Phòng phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, bứt phá mạnh mẽ hơn trong phát triển kinh tế - xã hội.

Nghị quyết đã cho phép Hải Phòng được áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP; đồng thời đã phê duyệt, đồng ý nhiều chủ trương mang tính bứt phá, tạo tiền đề, đặt nền tảng, mở ra cơ hội mới cho Hải Phòng trong tương lai như: thành lập Khu kinh tế ven biển phía Nam, xây dựng Khu thương mại tự do thế hệ mới, khu kinh tế chuyên biệt; phát triển Cảng Nam Đồ Sơn, Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng…

Sau khi mở rộng không gian phát triển, Thành uỷ, HĐND, UBND TP Hải Phòng nhất quán với quan điểm phát triển kinh tế Hải Phòng dựa trên cơ sở phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của đô thị cảng biển và trung tâm kinh tế vùng; mở rộng không gian phát triển, tổ chức hợp lý không gian đô thị - công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp; gắn kết công nghiệp hóa, hiện đại hóa với phát triển đô thị biển hiện đại. Bảo đảm hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, phát triển văn hóa - xã hội, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, Hải Phòng triển khai tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng hiện đại, bền vững, xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ yếu; phát triển mạnh các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ logistics, kinh tế biển, năng lượng sạch và nông nghiệp công nghệ cao. Huy động tối đa mọi nguồn lực, ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng chiến lược, đặc biệt là hạ tầng số, hạ tầng giao thông liên vùng, cảng biển, sân bay, hạ tầng năng lượng và đô thị thông minh…

Hải Phòng sẽ tập trung ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp mũi nhọn, đặc biệt là các ngành phục vụ chuỗi giá trị toàn cầu và các ngành có lợi thế chiến lược của TP như: công nghệ bán dẫn, AI, robot, năng lượng tái tạo, vật liệu mới…

TP triển khai thành lập các khu, cụm công nghiệp trong Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng và Khu kinh tế chuyên biệt theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, công nghệ cao. Thành lập Khu thương mại tự do thế hệ mới, hướng tới xây dựng trung tâm thương mại - dịch vụ - logistics quốc tế, đầu tàu đổi mới sáng tạo, trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế.

Hải Phòng sẽ chú trọng phát triển năng lượng sạch, từng bước trở thành trung tâm năng lượng sạch hàng đầu cả nước; phát triển các Trung tâm logistics, dịch vụ logistics phục vụ cảng biển, cảng hàng không, cảng thủy nội địa; nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách để thu hút các hãng tàu lớn trên thế giới, tăng cường hợp tác với các cảng biển lớn để kết nối chuỗi cung ứng, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất, nhập khẩu, phát triển dịch vụ logisitcs.

Trong thời gian qua, TP đã khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch biển đảo và di sản văn hóa đặc sắc, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của TP. Cùng với hạ tầng du lịch được TP chú trọng đầu tư, Hải Phòng đẩy mạnh phát triển sản phẩm du lịch theo đúng định hướng du lịch biển đảo là cốt lõi, lan tỏa và phát triển các loại hình du lịch thể thao, nghỉ dưỡng, du lịch MICE, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp nông thôn, du lịch văn hóa tâm linh nhằm mở rộng không gian, phát triển đa dạng loại hình sản phẩm du lịch TP.

Những sản phẩm du lịch mới của TP Cảng đã thu hút đông đảo Nhân dân và khách du lịch trải nghiệm như: Du lịch văn hóa, lịch sử, trải nghiệm gắn với bảo vệ môi trường và hướng nghiệp dành cho học sinh trên địa bàn thành phố, Foodtour Hải Phòng, Đoàn tàu Hoa Phượng Đỏ, du lịch đường sông, tour đêm Dấu thiêng Hàng Kênh…tạo dấu ấn riêng và gia tăng trải nghiệm thu hút du khách đến với Hải Phòng.

Đặc biệt, 2 dấu ấn lớn trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 là sự kiện quần đảo Cát Bà (cùng với Vịnh Hạ Long) được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới và quần thể Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc (một phần nằm trên địa bàn Hải Phòng) được vinh danh là Di sản văn hóa thế giới. Qua đó, nâng tầm thương hiệu du lịch Hải Phòng, mở ra cơ hội lớn để thành phố phát triển du lịch bền vững, gắn với bảo tồn và phát huy giá trị di sản, hướng phát triển du lịch xanh; xây dựng các sản phẩm du lịch mới, có giá trị gia tăng cao, mang bản sắc văn hoá đặc biệt riêng có của TP Cảng…

Đầu tư hạ tầng chiến lược, liên kết vùng

Theo Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ TP lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030 nêu rõ, Hải Phòng sẽ phát triển hạ tầng giao thông gắn với đẩy mạnh liên kết vùng; kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối thuận lợi với trong nước và quốc tế theo mô hình vận tải đa phương thức.

TP định hướng xây dựng hệ thống giao thông hiện đại, đa phương thức với đủ 5 loại hình gồm: đường bộ, đường sắt, đường biển, đường thủy và hàng không; bảo đảm kết nối thông suốt, đưa TP trở thành “đầu mối” giao thương chiến lược của miền Bắc và cả nước…

Trên cơ sở đó, Hải Phòng tập trung đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm như tuyến đường ven biển, các tuyến đường và nút giao kết nối khu vực cảng biển, nâng cấp các tuyến đường tỉnh theo quy hoạch, hoàn thiện tuyến đường vành đai 2, vành đai 3 và các tuyến đường kết nối với tỉnh Hải Dương cũ nhằm bảo đảm sự phát triển đồng đều, hài hòa giữa các khu vực.

Cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng và tập trung nguồn lực đầu tư tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tạo hành lang kết nối cảng biển và các tỉnh phía Bắc, đồng thời nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt đô thị gắn với đường sắt quốc gia. Đây là những dự án có ý nghĩa chiến lược trong việc mở rộng không gian phát triển và nâng cao năng lực liên kết vùng.

Cùng với đường bộ, Hải Phòng cũng đã đầu tư nâng cấp và xây mới hệ thống hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế biển, triển khai xây dựng hoàn thành các bến của Cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện; các bến khởi động cảng biển Nam Đồ Sơn và phát triển cảng khu vực sông Văn Úc, góp phần nâng cao năng lực logistics và khẳng định vị thế Hải Phòng là trung tâm cảng biển hàng đầu cả nước.

Bên cạnh đó, hệ thống hành lang đường thủy nội địa kết nối Hải Phòng với Hà Nội, Quảng Ninh, Phú Thọ, Ninh Bình… sẽ được cải tạo, nâng cấp để nâng cao năng lực các tuyến vận tải hàng hóa đường thủy. Hải Phòng cũng định hướng phát triển các tuyến đường thủy ven biển, nối liền khu du lịch Đồ Sơn với quần đảo Cát Bà, vịnh Hạ Long; nối liền các cửa sông lớn của TP và các tỉnh lân cận, kết nối với khu vực cảng biển, mở rộng không gian phát triển du lịch và dịch vụ.

Với đường hàng không, Hải Phòng đẩy nhanh tiến độ xây dựng Nhà ga hành khách số 2, Nhà ga hàng hóa và mở rộng sân đỗ máy bay Cảng hàng không quốc tế Cát Bi; đồng thời hoàn thiện nghiên cứu, lập quy hoạch Cảng hàng không quốc tế mới tại khu kinh tế ven biển phía Nam thành phố. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm mở rộng năng lực vận tải hàng không, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, đồng thời tạo nền tảng để Hải Phòng trở thành cửa ngõ giao thương quốc tế trong giai đoạn tới.

Với tầm nhìn chiến lược, những quy hoạch đồng bộ, hạ tầng hiện đại và cơ chế chính sách đột phá, Hải Phòng đang bước vào giai đoạn bứt phá mạnh mẽ để trở thành trung tâm logistics - dịch vụ cảng biển hàng đầu Đông Nam Á.