Phú Thọ: Gỡ nút thắt, tạo chuyển biến trong phát triển nhà ở xã hội

Nhiều “nút thắt” cần tháo gỡ

Theo kế hoạch được giao hoàn thành đến năm 2030 là 64.400 căn. Sở Xây dựng cho biết, giai đoạn 2026 - 2030, dự kiến tỉnh Phú Thọ sẽ triển khai 68 dự án nhà ở xã hội, với tổng số 68.613 căn.

Tuy nhiên, quá trình thực đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ. Hiện tại ở nhiều địa phương, việc phát triển nhà ở xã hội bị “mắc kẹt” ngay ở khâu quy hoạch, chưa có khu vực phù hợp, thiếu quỹ đất sạch, hoặc chưa được xác định rõ trong chương trình phát triển nhà ở.

Đặc biệt, việc thực hiện quỹ đất 20% trong các dự án khu đô thị, khu nhà ở để xây dựng nhà ở xã hội vẫn chưa được triển khai hiệu quả theo quy định của pháp luật. Để quỹ đất lớn và tiềm năng dồi dào này chuyển hóa thành căn hộ thực sự cho người dân hiện vẫn đang là một hành trình nhiều thử thách.

Sở Xây dựng cho biết, hiện toàn tỉnh có 66 dự án có quỹ đất 20% dành cho nhà ở xã hội, trong đó 35 dự án đã được giao chủ đầu tư, tổng diện tích quỹ đất 118,22ha; 31 dự án chưa được giao chủ đầu tư, với diện tích 55,67ha. Tuy nhiên, số lượng dự án đã thực sự triển khai nhà ở xã hội còn hạn chế, mới có 5 dự án được giao toàn bộ quỹ đất, 6 dự án được giao một phần.

Bên cạnh đó, dù đã có 9 dự án nhà ở xã hội được khởi công với quy mô hơn 40ha và 9.960 căn hộ, nhưng số căn hoàn thành vẫn chưa đạt kỳ vọng. Giai đoạn 2021-2025 dự kiến hoàn thành 4.460 căn, hiện mới hoàn thành 2.258 căn; 2.202 căn còn lại dự kiến hoàn thiện vào cuối năm 2025. So với nhu cầu thực tế, nguồn cung này vẫn còn khá khiêm tốn. Điều đó buộc tỉnh phải thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa các giải pháp tháo gỡ để không bị “chậm nhịp” với tốc độ phát triển kinh tế, xã hội.

Nhiều chỉ đạo thúc đẩy tiến độ

Với mục tiêu góp phần thực hiện thành công Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030” của Chính phủ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Việt Văn vừa đưa ra hàng loạt chỉ đạo đối với các Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan liên quan. Phó Chủ tịch yêu các các đơn vị trên khẩn trương rà soát, đề xuất cập nhật và bổ sung danh mục các dự án nhà ở xã hội, quỹ đất phát triển nhà ở xã hội vào quy hoạch, chương trình phát triển nhà ở giai đoạn 2026-2030. Việc rà soát này phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch tỉnh và định hướng phát triển đô thị bền vững, đồng thời làm cơ sở triển khai các dự án nhà ở xã hội trong thời gian tới.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng danh mục quỹ đất kêu gọi đầu tư nhà ở xã hội, công khai và minh bạch, đặc biệt tại thành phố Việt Trì (khu vực cũ) và xung quanh các khu công nghiệp, nơi tập trung đông lao động có nhu cầu cao về nhà ở xã hội. Danh mục này sẽ giúp địa phương thu hút các doanh nghiệp có năng lực vào lĩnh vực đầu tư nhà ở xã hội, khắc phục tình trạng thiếu nguồn cung tại các đô thị lớn và khu vực công nghiệp.

Phó Chủ tịch cũng yêu cầu các đơn vị chức năng khẩn trương tổ chức thực hiện ra soát các dự án đầu tư xây dựng đô thị, khu nhà ở có quỹ đất 2% dành để xây dựng nhà ở xã hội, các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Đây là cơ sở quan trọng để đánh giá tình hình thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội của các chủ đầu tư, đồng thời đề xuất biện pháp thúc đẩy triển khai đúng tiến độ.

Đối với các dự án nhà ở xã hội nằm trong danh mục dự kiến khởi công đến ngày 31/12/2025, Phó Chủ tịch yêu cầu chủ đầu tư phải chuẩn bị đầy đủ điều kiện về mặt bằng, hạ tầng kỹ thuật, thủ tục pháp lý và nguồn lực tài chính để đảm bảo khởi công đúng kế hoạch, góp phần tăng mạnh nguồn cung và đáp ứng nhu cầu an cư của người dân.

Phó chủ tịch cũng yêu cầu các ngành chức năng đề xuất cơ chế ưu đãi riêng của tỉnh dành cho đầu tư nhà ở xã hội, bao gồm hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật, thiết kế công trình, đầu tư hạ tầng ngoài phạm vi dự án… Việc ban hành các ưu đãi này nhằm thu hút nhiều thành phần kinh tế tham gia vào lĩnh vực nhà ở xã hội, đồng thời giúp giảm giá thành sản phẩm, tăng khả năng tiếp cận nhà ở cho người thu nhập thấp. Sở Xây dựng được giao nhiệm vụ phối hợp các cơ quan liên quan để đề xuất cơ chế này và trình UBND tỉnh trước ngày 30/11/2025.

Cùng với đó, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực quy hoạch, đầu tư, đất đai… tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các chủ đầu tư triển khai nhà ở xã hội. Đồng thời, các cơ quan chuyên môn phải thường xuyên báo cáo, tham mưu để UBND tỉnh kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Ngoài ra, tỉnh đang nghiên cứu đề xuất thành lập Quỹ nhà ở tỉnh Phú Thọ, nhằm đầu tư nhà ở xã hội bằng nguồn vốn đầu tư công sau khi Chính phủ ban hành Nghị định về Quỹ nhà ở Quốc gia. Đây được xem là hướng đi chủ động, giúp địa phương giảm phụ thuộc vào nguồn vốn xã hội hóa và hỗ trợ các dự án nhà ở xã hội trọng điểm.

Song song với đó, tỉnh chỉ đạo triển khai hiệu quả các gói tín dụng ưu đãi, giúp người dân có điều kiện tiếp cận và sở hữu nhà ở xã hội, đồng thời hỗ trợ chủ đầu tư có nguồn vốn triển khai dự án. Các cơ quan chức năng cũng sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động quản lý, sử dụng và chuyển nhượng nhà ở xã hội, kiên quyết xử lý các hành vi lợi dụng chính sách.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ từ tỉnh đến các sở, ngành và sự phối hợp của doanh nghiệp, Phú Thọ kỳ vọng tạo ra bước đột phá mạnh mẽ trong phát triển nhà ở xã hội, mang lại cơ hội an cư bền vững cho người lao động và người thu nhập thấp, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội bền vững của địa phương.