Quỳ Châu “hồi sinh màu xanh” khi Chương trình MTQG biến rừng thành sinh kế và "lá chắn" cho cộng đồng

Những năm gần đây, việc quản lý, bảo vệ rừng tại huyện Quỳ Châu đã đạt nhiều kết quả tích cực nhờ sự triển khai hiệu quả Dự án 3 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS và MN).

Với các nội dung như: Hỗ trợ khoán bảo vệ rừng đối với diện tích rừng Nhà nước giao cho BQL rừng đặc dụng, BQL rừng phòng hộ; diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ được Nhà nước giao cho các tổ chức kinh tế theo quy định hiện hành; diện tích rừng tự nhiên do UBND cấp xã trực tiếp quản lý…

Đến hết năm 2024, tổng diện tích đất lâm nghiệp của Ban quản lý Rừng Phòng hộ (BQL RPH) Quỳ Châu đang quản lý tại địa bàn các xã là 19.982,22ha (diện tích có rừng là 18.947,82 ha). Trong đó, rừng đặc dụng diện tích là 107,54ha; Rừng phòng hộ là 16.125,35ha; Rừng sản xuất: 3.639,28ha; rừng ngoài quy hoạch: 110ha

Hàng năm, BQL RPH Quỳ Châu đã chủ động trong công tác kiện toàn ban chỉ đạo chương trình lâm nghiệp bền vững. Tổ chức họp dân tuyên truyền chương trình, hưởng lợi của người dân, cộng đồng thôn bản. Phối hợp xác định vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng bên liên quan; thiết lập kênh thông tin thường xuyên giữa các đơn vị tham gia; Đánh giá tình hình thực hiện, đề ra giải pháp kịp thời…

Đối với Tiểu dự án 1, thuộc Dự án 3 của Chương trình MTQG, BQL RPH Quỳ Châu đã xây dựng và phổ biến tài liệu hướng dẫn kỹ thuật bảo vệ, phát triển rừng và các quy trình nghiệp vụ liên quan. Nâng cao năng lực cho cán bộ lâm nghiệp, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư về kỹ thuật trồng rừng, khoanh nuôi tái sinh và tuần tra bảo vệ rừng. Kết nối chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, kiểm lâm, tổ chức xã hội và cộng đồng dân cư trong việc tuần tra, bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng. Khuyến khích người dân tham gia các tổ bảo vệ rừng, hỗ trợ sinh kế để giảm áp lực khai thác rừng.

Kết quả việc hỗ trợ giao khoán bảo vệ rừng trong giai đoạn 2021 - 2025, đơn vị đã tiến hành công tác giao khoán bảo vệ rừng trên tổng diện tích 15.243ha cho các hộ gia đình tại địa bàn các xã có điều kiện KTXH đặc biệt khó khăn theo Nghị định 75/2015/NĐ-CP. Cụ thể, năm 2022 đã phân bổ hỗ trợ giao khoán bảo vệ rừng cho 2.650ha; năm 2023 là 3.850ha; năm 2024 là 3.850ha năm 2025 ước tính 4.893ha.

Việc phân bổ kinh phí, kết quả thực hiện giải ngân giai đoạn 2021-2025 thực hiện Tiểu dự án 1, Dự án 3 với tổng số tiền là trên 4.562 triệu đồng, trong đó giải ngân năm 2022: 1.266 triệu đồng; Năm 2023 là 1.647 triệu đồng;  Năm 2024 là 1.647 triệu đồng; năm 2025 dự kiến: 2.935 triệu đồng.

Nhìn chung qua các năm thực hiện Chương trình tiểu Dự án 1 - Dự án 3 thuộc Quyết định 1719 của Chính phủ trên địa bàn Quỳ Châu (cũ) đã giúp cho tỷ lệ che phủ rừng của địa phương đến năm 2025 đã đạt 96%, diện tích rừng tự nhiên được quản lý bảo vệ tốt, góp phần giữ ổn định độ che phủ rừng, phát huy chức năng phòng hộ, bảo vệ môi trường. Nhờ đó, số vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp giảm mạnh so với giai đoạn trước đó.

Ông Trần Ngọc Kiên–Trưởng BQL RPH Quỳ Châu cho biết, Chương trình có ý nghĩa rất lớn đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn và những tổ chức, cá nhân được giao, khoán bảo vệ rừng.  Chính sách đã nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần cải thiện sinh kế cho người dân sống gần rừng, nâng cao hiệu quả sử dụng rừng, từng bước góp phần ổn định đời sống. Là cầu nối đưa những chính sách chủ trương của Đảng và Nhà nước đến với quần chúng Nhân dân.

Thông qua các chương trình giao khoán bảo vệ rừng sẽ tạo thêm nhiều công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người lao động của đơn vị và người dân địa phương, tạo đà thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực, giảm áp lực vào tài nguyên rừng. 

Chương trình cũng mang nhiều ý nghĩa xã hội to lớn như: Hàng năm thu hút nhiều hộ gia đình, cộng đồng dân cư tham gia vào các hoạt động quản lý bảo vệ rừng tự nhiên, rừng trồng; 

Phát triển lâm nghiệp cộng đồng gắn với chia sẻ lợi ích hướng tới xã hội hóa nghề rừng. Hỗ trợ người dân xây dựng các mô hình về tổ, nhóm hợp tác trồng rừng quy mô nhóm hộ trên diện tích quy hoạch trồng rừng sản xuất, thông qua đó giảm áp lực tác động lên rừng phòng hộ từ đó góp phần ổn định an ninh trật tự trong khu vực

Bảo tồn để phát triển hệ sinh thái rừng phòng hộ, quản lý bảo vệ tốt các phân khu bảo vệ đất, bảo vệ hành lang ven suối, đập thủy lợi, hạn chế thấp nhất đến xói mòn đất và giảm phát thải khí C02. Duy trì, đảm bảo nguồn nước cho các công trình thuỷ lợi, nước sinh hoạt cho các xã trong khu vực.

Duy trì ổn định độ che phủ rừng, bảo vệ đa dạng sinh học, tăng cường chức năng bảo vệ môi trường, điều tiết nguồn nước, phòng chống thiên tai, tăng khả năng hấp thụ cacbon, đảm bảo sự phát triển bền vững của rừng, nâng cao thu nhập cho người nhận khoán.

Dự án bảo vệ rừng tại Quỳ Châu đã chứng minh rằng, khi con người biết trân trọng và gìn giữ thiên nhiên, thì rừng không chỉ xanh tươi mà còn mang theo hơi thở của sự sống, hạnh phúc và hy vọng nơi mỗi cành cây, mỗi dòng suối đều kể câu chuyện về tương lai bền vững của con người và đất trời.