Sức ảnh hưởng của EVN ngày càng quan trọng với phát triển kinh tế vĩ mô
(PLVN) - Trong nhiều năm qua, đặc biệt năm 2025, mặc dù rất khó khăn, thiên tai, lũ bất thường, công suất Pmax tăng hơn 11% nhưng Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) đã hoàn thành nhiều việc và đạt được thành tựu lớn, góp phần hoàn thành mục tiêu của cả nhiệm kỳ 2021-2025
Vai trò của EVN ngày càng quan trọng với ổn định và phát triển kinh tế vĩ mô
Ngày 29/12, EVN tổ chức tổng kết công tác năm 2026, triển khai nhiệm vụ năm 2026. Phát biểu tại hội nghị, Quyền Bộ trưởng Bộ Công Thương Lê Mạnh Hùng cho biết, EVN là doanh nghiệp thay mặt Chính phủ là người mua điện duy nhất và bán theo giá nhà nước quy định để phù hợp với bối cảnh nền kinh tế.
Trong 6 ngành công nghiệp nền tảng, năng lượng là ngành đi trước và trong lĩnh vực năng lượng thì điện là cốt lõi. Xu hướng điện hóa nền kinh tế gắn với chuyển dịch năng lượng là tất yếu, vì vậy vai trò và sức ảnh hưởng của EVN ngày càng quan trọng đối với ổn định và phát triển kinh tế vĩ mô.
“Trong nhiều năm qua, đặc biệt năm 2025, qua các báo cáo, tôi nhận thấy mặc dù rất khó khăn, thiên tai, lũ bất thường, công suất Pmax tăng hơn 11% nhưng EVN đã hoàn thành nhiều việc và đạt được thành tựu lớn, góp phần hoàn thành mục tiêu của cả nhiệm kỳ 2021-2025” - Quyền Bộ trưởng Lê Mạnh Hùng nói.
Tuy nhiên, Quyền Bộ trưởng cũng chỉ ra những bất cập, cần tiếp tục giải quyết. Thứ nhất, vấn đề thiếu cân đối điện vẫn rất rõ nét, dù quy mô công suất đặt của hệ thống điện Việt Nam hiện ở đứng thứ hai Đông Nam Á. Cụ thể, quy mô công suất đặt lớn nhưng vẫn còn bất cập, thiếu cân đối giữa nguồn phụ tải, nguồn truyền tải giữa các vùng miền và giữa nguồn với công suất cực đại.
Ví dụ, ở miền Bắc khá rủi ro khi công suất nguồn vào khoảng 31.000 MW nhưng Pmax đến 28.000 MW nếu rủi ro kép xảy ra thì chỉ còn dựa vào mỗi nhập khẩu; Miền Trung công suất đặt hơn 17.000 MW nhưng Pmax lại chỉ đạt 6,3; miền Nam khá hơn nhưng nguồn năng lượng mặt trời lại khá lớn nên phải tính toán.
Thứ hai, Quyền Bộ trưởng lưu ý đến tốc độ bổ sung nguồn điện, đặc biệt là nguồn điện nền. Năm 2025, hệ thống chỉ bổ sung được khoảng 6.400 MW, trong khi theo yêu cầu của Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, giai đoạn tới cần bổ sung trên 20 GW mỗi năm mới có thể đáp ứng mục tiêu đến năm 2030. Nếu khối lượng chưa thực hiện của năm 2025 dồn sang các năm sau, nhất là năm 2026, thì đây sẽ là rủi ro lớn trong quản trị danh mục đầu tư, do vậy cần được kiểm soát chặt chẽ.
Đảm bảo đủ điện trong mọi tình huống
Năm 2026, với 8 nhóm giải pháp toàn diện, đầy đủ mà EVN đã đề ra, Quyền Bộ trưởng tin tưởng EVN có thể đạt được mục tiêu. Nhưng lãnh đạo Bộ Công Thương đề nghị EVN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Cục Điện lực, Công ty TNHH MTV vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO) để hoàn thiện thể chế cho phát triển năng lượng; Củng cố các kịch bản dự báo chính xác, có biện pháp quản trị rủi ro để đảm bảo đủ điện trong mọi tình huống; Căn cứ vào quy hoạch điện VIII, cập nhật thêm tình hình thực tiễn xây dựng danh mục đầu tư.

Quyền Bộ trưởng cũng đề nghị EVN và NSMO nâng cao chất lượng xây dựng kịch bản dự báo và giải pháp quản trị rủi ro, bảo đảm vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định, cung ứng đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội và đời sống Nhân dân trong mọi tình huống. Trong bối cảnh Quốc hội đã thông qua kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 với mục tiêu tăng trưởng trên 10%, yêu cầu này càng trở nên cấp thiết và đòi hỏi sự phối hợp đặc biệt chặt chẽ giữa Cục Điện lực và NSMO.
Trước đó, báo cáo về kết quả công tác năm 2025, Tổng giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn cho biết, đến cuối năm 2025, tổng công suất nguồn điện toàn hệ thống (không bao gồm công suất nhập khẩu điện) khoảng 87.600MW (tăng 6.400MW so với năm 2024). Trong đó nguồn điện năng lượng tái tạo (gió, điện mặt trời, sinh khối...) khoảng 24.453MW, chiếm tỷ trọng 27,9%; Nhiệt điện than 28.100MW, chiếm tỷ trọng 32,1%; Thủy điện là 24.640MW, chiếm tỷ trọng 28,1%. Quy mô hệ thống điện Việt Nam đứng thứ 2 khu vực ASEAN về công suất nguồn điện.

Sản lượng điện thương phẩm năm 2025 toàn Tập đoàn ước đạt 287,9 tỷ kWh tăng trưởng 4,9% so với năm 2024. Trong đó khu vực miền Bắc tăng trưởng 6,6%; miền Trung và miền Nam tăng thấp, tương ứng 3,0% và 2,5%. Tổng doanh thu hợp nhất toàn tập đoàn năm 2025 ước đạt 645.195 tỷ đồng, tăng 10,3% so với 2024, trong đó doanh thu công ty mẹ - EVN đạt 543.779 tỷ đồng, tăng 11,8%.
Đáng chú ý, hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty mẹ - EVN năm 2025 có lợi nhuận vượt chỉ tiêu được Bộ Tài chính giao, góp phần giảm lỗ sản xuất kinh doanh giai đoạn 2022-2023.
EVN cũng đã chỉ đạo các đơn vị chủ động triển khai thực hiện nhiều giải pháp để đảm bảo cung ứng điện, đặc biệt khu vực miền Bắc. Phối hợp NSMO điều hành linh hoạt các nguồn điện, trong đó: EVN hoàn thành việc cấp nước phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2024-2025 cho các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ với tổng lượng nước xả là 3,27 tỷ m3 (giảm 859 triệu m3, tiết kiệm ~21% so với kế hoạch).

Một trong những kết quả tích cực cần kể đến là Tập đoàn và các đơn vị đã nỗ lực, tập trung đầu tư các công trình nguồn, lưới điện trọng điểm theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành. Công tác đầu tư xây dựng toàn Tập đoàn tiếp tục đạt kết quả tích cực, là năm thứ hai liên tiếp Tập đoàn thực hiện vượt kế hoạch khối lượng đầu tư xây dựng, giải ngân đạt 125.778 tỷ đồng, tăng 14,7% so với năm 2024. Kết quả, đưa được nhiều công trình nguồn và lưới điện vào vận hành, trong đó có những công trình lớn, quan trọng như nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng, đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, đường dây và cáp ngầm cấp điện Côn Đảo, khởi công nhiều công trình mới.
Về dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1, Tổng giám đốc EVN cho biết, hiện EVN đang hoàn thiện Pre-FS điều chỉnh để trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt. Công tác đàm phán Hiệp định liên Chính phủ đạt được nhiều kết quả tích cực, các Bên đang tiếp tục trao đổi về các nội dung chuẩn bị trước để có thể khởi công một số hạng mục công trình trong năm 2026;