TAND TP Hà Nội tuyên y án sơ thẩm vụ “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” tại huyện Thanh Trì (cũ)
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Phạm Quang Tú tiếp tục kêu oan, cho rằng các cáo buộc của Viện kiểm sát là chưa thuyết phục. Tuy nhiên, sau quá trình xét xử, hội đồng xét xử (HĐXX) vẫn quyết định bác toàn bộ kháng cáo của bị cáo Phạm Quang Tú, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Theo bản án sơ thẩm ngày 15/1/2025 của TAND huyện Thanh Trì (nay là TAND khu vực 11 - Hà Nội), các bị cáo Nguyễn Thu Hương, Phạm Quang Tú và Giáp Trường Thịnh bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Trong đó, Hương được xác định là người cầm đầu; Tú là đồng phạm thực hành tích cực; Thịnh là đồng phạm. Xét bị hại đã được hoàn trả toàn bộ thiệt hại và có đơn xin giảm nhẹ, tòa tuyên phạt: Hương 7 năm 3 tháng tù, Tú 4 năm 6 tháng tù, Thịnh 30 tháng tù treo.
Ngay sau khi tuyên án, bị cáo Phạm Quang Tú làm đơn kháng cáo, cho rằng bản thân chỉ thực hiện tư vấn pháp lý, không có hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của bị hại.
Chiều ngày 26/9/2025, sau hai lần hoãn xét xử, TAND thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án. Khác với hai phiên xét xử đã hoãn trước đó, phiên tòa hôm nay có bà Trần Thị Hạnh (bị hại), ông Nguyễn Thanh Tuấn (điều tra viên của vụ án), các bị cáo là Phạm Quang Tú và Giáp Trường Thịnh. Riêng bị cáo Nguyễn Thu Hương đang trong thời gian thi hành án phạt tù.
Bị hại khai chỉ biết Tú sau khi đổ đất
Tại phiên tòa, bị cáo Phạm Quang Tú vẫn giữ nguyên quan điểm cho rằng, các cáo buộc của Viện kiểm sát là không đúng bản chất sự việc về giao dịch của bị cáo Tú, vì chỉ dựa vào lời khai của các bị cáo khác và người liên quan, mà không có chứng cứ xác thực chứng minh hành vi phạm tội của mình.
Tại phần tranh tụng, bà Trần Thị Hạnh cho biết, hai thửa đất của bà có diện tích 185m² và 100m², đều là đất nông nghiệp nên bà nhận thức được việc không được phép xây dựng. Tuy nhiên, do tin tưởng Nguyễn Thu Hương vừa là bạn thân, lại nghe Hương nói có “quan hệ có thể lo được việc bảo kê, dựng xưởng và tách sổ” nên bà Hạnh đã nhờ Hương giúp.
Sau khi bà Hạnh tiến hành đổ đất và bị cơ quan chức năng phát hiện, Hương mới giới thiệu Phạm Quang Tú xuống “xử lý sự việc”. Lúc này, bà Hạnh mới biết đến Tú.
Theo bà Hạnh, Tú nói đã “cảm ơn các sếp”, dặn tạm dừng vài hôm rồi tiếp tục dựng xưởng; chính Tú là người hướng dẫn thi công, tổ chức dựng xưởng vào ban đêm từ sau 23 giờ và phải xây xong trong vòng từ 3 - 5 ngày để tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng.
Tại phiên tòa, bị cáo Giáp Trường Thịnh khai, do quen biết Tú đang cộng tác cho một văn phòng luật sư nên khi Hương nhờ hỗ trợ, Thịnh đã giới thiệu Tú và cung cấp số điện thoại để hai người trao đổi trực tiếp. Thịnh khẳng định không tham gia, không biết việc dựng xưởng hay làm sổ, chỉ góp 10 triệu đồng để hỗ trợ bà Hạnh nộp phạt khi bị xử lý vi phạm hành chính.
Ngay sau lời khai của Thịnh, bị cáo Phạm Quang Tú phản bác, cho rằng bà Hạnh “khai sai một phần”, còn Thịnh “khai gian dối”. Tú khai mình chỉ nhận tiền để tư vấn pháp lý cho một thửa đất khác (100m²), không liên quan đến thửa đất 185m² mà bà Hạnh đổ đất và bị xử phạt. Bị cáo khẳng định không hề khuyên hay hướng dẫn bà Hạnh tiếp tục xây dựng.
Về khoản tiền 80 triệu đồng nhận từ Hương, Tú cho rằng đây là thù lao hợp pháp cho công việc tư vấn pháp lý, phù hợp với trình độ hiểu biết pháp luật của mình.
Tại phiên tòa, điều tra viên Nguyễn Thanh Tuấn cho biết, không nhớ chính xác thời điểm lấy lời khai của bị cáo Phạm Quang Tú, song khẳng định bản thân có mặt khi bị cáo làm việc với cơ quan điều tra.
Tòa từ chối bật ghi âm, Viện Kiểm sát giữ nguyên quan điểm
Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho bị cáo Tú đề nghị HĐXX cho mở file ghi âm do bị cáo Tú cung cấp nhằm đối chiếu nội dung kháng cáo về việc bị “mớm cung, ép cung” và làm sai lệch hồ sơ vụ án. Tuy nhiên, HĐXX bác bỏ đề nghị này vì file ghi âm đã được cơ quan chuyên môn giám định nhưng không thể giám định, và đã chuyển thành văn bản, đảm bảo tính khách quan, không có dấu hiệu mớm cung hay ép cung như phía bị cáo nêu.
Tại phần tranh tụng, bị cáo Phạm Quang Tú tiếp tục cho rằng việc truy tố đối với mình là chưa có căn cứ, vì “các cáo buộc chủ yếu dựa vào lời khai”, không có chứng cứ vật chất chứng minh hành vi nhận tiền để thực hiện việc liên quan đến thửa đất 185m². Bị cáo cũng nêu việc hồ sơ vụ án có những thông tin “không trùng khớp” về thửa đất, đồng thời khẳng định chỉ có một điều tra viên duy nhất làm việc với mình, không phải ông Nguyễn Thanh Tuấn như được xác định trong hồ sơ.
Trước các quan điể của luật sư bào chữa và bị cáo Tú, đại diện VKSND thành phố Hà Nội giữ nguyên quan điểm truy tố, khẳng định rằng bản án sơ thẩm đã xem xét đầy đủ chứng cứ và áp dụng đúng quy định pháp luật.
Bác kháng cáo kêu oan, giữ nguyên hình phạt tù
Sau khi nghị án, HĐXX phúc thẩm Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án. Thẩm phán Lưu Ngọc Cảnh, Chủ tọa phiên tòa, thay mặt HĐXX công bố bản án phúc thẩm đối với bị cáo Phạm Quang Tú.
Theo nhận định của HĐXX, trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm đã xem xét đầy đủ, toàn diện và khách quan các chứng cứ được thu thập hợp pháp trong hồ sơ. Căn cứ lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, lời khai của các bị cáo đồng phạm Nguyễn Thu Hương, Giáp Trường Thịnh, lời khai của bị hại Trần Thị Hạnh cùng các tài liệu, chứng cứ khác, có đủ căn cứ xác định hành vi của bị cáo Phạm Quang Tú đã cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định của pháp luật hình sự.
HĐXX cũng cho rằng, Tòa án cấp sơ thẩm đã đánh giá đúng tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo trong vụ án. Bị cáo Phạm Quang Tú là người thực hành, có vai trò tích cực, trực tiếp đưa ra các thông tin gian dối nhằm chiếm đoạt tiền của bị hại. Quá trình tố tụng, bị cáo đã bồi thường toàn bộ thiệt hại nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ; tuy nhiên, bị cáo phạm tội hai lần, là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
HĐXX khẳng định: Nội dung bản án sơ thẩm là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không có căn cứ để chấp nhận kháng cáo kêu oan và đề nghị hủy án để điều tra lại của bị cáo cũng như quan điểm bào chữa của luật sư.
Từ đó, HĐXX phúc thẩm quyết định không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Phạm Quang Tú, giữ nguyên bản án sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo 04 năm 06 tháng tù (được trừ thời gian tạm giam) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.