Tìm giải pháp lấp khoảng trống nhân lực chất lượng cao cho ngành bất động sản

Điểm nghẽn lớn của ngành bất động sản nằm ở đào tạo nhân lực

 Chia sẻ tại Toạ đàm  “Đào tạo nhân lực chất lượng cao cho ngành BĐS trong kỷ nguyên số”  TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết: Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, của đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện. Trong bối cảnh đó, giáo dục và đào tạo tiếp tục được khẳng định là quốc sách hàng đầu.

Mới đây, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo trên tinh thần "Hiền tài là nguyên khí quốc gia", lấy con người làm trung tâm, nhằm xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Trong đó, giáo dục nghề nghiệp giữ vai trò then chốt trong phát triển lực lượng lao động kỹ năng cao.

Đây chính là chỉ đạo nòng cốt để góp phần thực hiện mục tiêu của Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Sự cộng hưởng của những nghị quyết này sẽ tạo bản lề chiến lược cho sự hình thành một lực lượng nhân lực chất lượng cao, làm nền tảng cho sự bứt phá của nền kinh tế quốc dân.

Theo TS Nguyễn Văn Khôi, đối với thị trường bất động sản, một ngành trụ cột có sức lan tỏa đến hơn 40 ngành nghề khác thì đào tạo nguồn nhân lực bài bản, có định hướng từ sớm càng có ý nghĩa quan trọng. Đào tạo tốt không chỉ nâng tầm năng lực cạnh tranh của ngành, mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ đến toàn bộ nền kinh tế.

Kết quả của giáo dục không chỉ là những người "giỏi nghề - sáng tâm", mà còn là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý có tầm nhìn, có đạo đức nghề nghiệp, có năng lực thích ứng linh hoạt với sự thay đổi của khoa học - công nghệ, đủ sức dẫn dắt thị trường bất động sản Việt Nam phát triển minh bạch, giàu nội lực và bền vững.

Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy đào tạo ngành nghề của Việt Nam còn khoảng cách khá xa so với mục tiêu đề ra.

Đối với lĩnh vực bất động sản, hoạt động đào tạo bài bản vẫn chủ yếu tập trung ở lý thuyết, ít thực hành, thiếu đào tạo kỹ năng; Đào tạo từ phía doanh nghiệp còn rời rạc, thiếu định hướng thống nhất; Các chương trình còn manh mún, thiếu tính hệ thống và kế thừa.

“Hệ quả là lực lượng lao động mới gặp khó khăn trong việc hình thành nền tảng kiến thức chuyên sâu và kỹ năng thực chiến. Trong khi đó, đội ngũ lãnh đạo cấp cao lại chưa theo kịp tốc độ thay đổi của công nghệ và xu thế phát triển thị trường. Quan trọng hơn, yếu tố đạo đức nghề nghiệp chưa được đặt đúng vị trí trong các chương trình đào tạo và chúng ta cũng thiếu những cơ chế kết nối, lan tỏa tri thức giữa thế hệ trẻ và tầng lớp lãnh đạo giàu kinh nghiệm”, ông Khôi nói.

Đồng quan điểm, Nhà báo Phạm Nguyễn Toan - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam cũng cho rằng, thị trường bất động sản hiện nay không còn là “cuộc chơi của cơ hội”, mà đã bước sang giai đoạn “cuộc chơi của năng lực”. Những năng lực đó bao gồm năng lực thể chế, năng lực quản trị, năng lực công nghệ và quan trọng nhất là năng lực của con người.

Theo ông, thực trạng hiện nay cho thấy, hoạt động đào tạo trong lĩnh vực bất động sản vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển của thị trường. Mặc dù có nhiều khóa học và chương trình được tổ chức, nhưng phần lớn còn rời rạc, thiếu tính hệ thống, và chưa tạo được sự kết nối thực chất giữa lý thuyết và thực tiễn. Một số cơ sở đào tạo vẫn còn nặng về lý thuyết, nhẹ thực hành, trong khi các hoạt động đào tạo tự phát từ phía doanh nghiệp lại manh mún, ngắn hạn và thiếu chiều sâu chiến lược.

Đáng chú ý hơn, nhóm nhân sự lãnh đạo và quản lý cấp cao gần như đang thiếu vắng các chương trình đào tạo chuyên sâu, bài bản để có thể cập nhật kiến thức, nâng cấp kỹ năng và định hình tư duy lãnh đạo phù hợp với chuẩn mực của thời đại số. Khoảng trống này không chỉ khiến thị trường chưa tận dụng hết tiềm năng vốn có, mà còn làm giảm khả năng phát huy đầy đủ nguồn lực con người - yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh của toàn ngành.

Do đó, đào tạo nhân lực đặc biệt là nhân lực quản lý cấp cao cần được nhìn nhận với tầm nhìn dài hạn.

Cần “thiết kế lại” tư duy phát triển, bắt đầu từ đào tạo chuyên sâu

Theo TS. Võ Trí Thành, học tập là việc phải diễn ra suốt đời, “có học vẫn hơn”, và nếu chỉ học mà không hành thì đôi khi vẫn “nghèo”.

Ông cho rằng đây là một thời điểm đặc biệt, khi Việt Nam đang nuôi khát vọng phát triển. Để hiện thực hóa khát vọng đó, nhất thiết phải có thể chế, hạ tầng và nhân lực tương xứng. Đặc biệt, theo ông, cần tư duy và “thiết kế lại” cách tiếp cận phát triển. Chúng ta đang ở giai đoạn bản lề của sự thay đổi, và dù thế giới nói rất nhiều đến công nghệ, thì con người vẫn là yếu tố trung tâm, với tri thức, kỹ năng và tinh thần sáng tạo đó mới là yếu tố quan trọng nhất.

Từ trải nghiệm tại nhiều hội nghị quốc tế, TS. Võ Trí Thành chia sẻ rằng dù có bàn về dân số già, công nghệ hay năng lượng, thì cuối cùng, cốt lõi vẫn là câu chuyện con người. Thế giới đang thay đổi, và Việt Nam đang đặt ra những nền tảng tốt nhất cho phát triển.

Hiện nay, Việt Nam đã có bốn nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị gồm: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; và Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/05/2025 về phát triển kinh tế tư nhân.

Cùng với đó, ba nghị quyết quan trọng khác cũng vừa được ban hành, bao gồm: Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; và Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Sắp tới sẽ có thêm một nghị quyết mới về phát triển doanh nghiệp nhà nước.

Theo TS. Võ Trí Thành, đằng sau tất cả những nghị quyết ấy là tinh thần đột phá, tiên phong, và điểm cốt lõi nhất vẫn là con người chất lượng cao. Con người ở đây không chỉ là người Việt Nam trong nước, mà còn bao gồm người Việt Nam ở nước ngoài, cũng như những người nước ngoài có khả năng mang lại giá trị cho Việt Nam và cho chính đất nước họ.

Ông cũng lưu ý rằng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo là một xu hướng đáng chú ý. Tuy nhiên, dù AI có thông minh đến đâu thì cũng chỉ là công cụ đồng hành, không thể thay thế hay làm thui chột tài năng sáng tạo của con người.