TP HCM thúc đẩy hoàn thiện hệ thống chăm sóc người cao tuổi

Theo Sở Y tế TP HCM, già hóa dân số đang trở thành một thách thức lớn với hệ thống chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội. Số lượng người cao tuổi (NCT) tăng nhanh kéo theo nhu cầu chăm sóc đa dạng hơn, đòi hỏi TP phải triển khai mô hình dịch vụ linh hoạt, phù hợp văn hóa và điều kiện đô thị đặc thù.

Trong năm 2025, hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT tiếp tục là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành y tế TP, hướng đến mục tiêu mọi NCT đều được khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm bệnh không lây nhiễm và quản lý hồ sơ sức khỏe đầy đủ.

Tính đến 30/10/2025, TP HCM có 27 trung tâm bảo trợ xã hội (1 công lập và 26 ngoài công lập) đang chăm sóc hơn 1.500 người cao tuổi. Mạng lưới này bước đầu đáp ứng nhu cầu chăm sóc và nuôi dưỡng NCT, nhưng so với tốc độ già hóa dân số nhanh, số lượng và loại hình cơ sở còn hạn chế. Phần lớn là mô hình nội trú truyền thống, thiếu nhân lực chuyên môn sâu về lão khoa, chưa đáp ứng đa dạng phân tầng thu nhập. Đặc biệt, TP hiện thiếu cơ sở chất lượng cao và chưa có chính sách hỗ trợ chi phí cho NCT thu nhập thấp nhưng không thuộc đối tượng bảo trợ xã hội.

Trước thực tế đó, TP HCM đang rà soát và khuyến khích phát triển mô hình mới, trong đó có cơ sở chăm sóc bán trú (sáng đi - chiều về), nhằm đa dạng hóa dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc về thể chất, tinh thần của NCT và giảm gánh nặng cho gia đình.

Sau 3 năm triển khai Kế hoạch 2762/KH-UBND ngày 22/6/2023, TP đã xây dựng được cơ sở dữ liệu sức khỏe cho 597.849 NCT, trong đó 452.798 người được khám trực tiếp, 145.051 người được thu thập dữ liệu từ các nguồn khác. Kho dữ liệu này giúp ngành Y tế chủ động theo dõi mô hình bệnh tật, thiết kế các giải pháp can thiệp phù hợp kịp thời.

Hoạt động khám sức khỏe định kỳ mang lại nhiều kết quả. Qua rà soát, phát hiện 64.568 trường hợp tăng huyết áp chưa được chẩn đoán trước đó (chiếm 14,5%); 35.887 trường hợp nghi ngờ đái tháo đường (chiếm 8%). Việc phát hiện sớm giúp nâng cao hiệu quả quản lý bệnh mạn tính và giảm chi phí điều trị về lâu dài.

Năm 2025 là năm đầu tiên TP HCM mở rộng điểm khám sức khỏe NCT tại một số bệnh viện đa khoa, phòng khám đa khoa công lập và tư nhân, bên cạnh hệ thống y tế tư nhân trực thuộc phòng khám đa khoa, Trung tâm Y tế khu vực. Nhờ vậy, người dân có thêm lựa chọn thuận tiện hơn khi tham gia khám sức khỏe định kỳ. Chỉ từ 1/10 - 10/11/2025, toàn TP đã khám cho 188.124 NCT, đạt 14,5% tổng số NCT. Toàn bộ kết quả được liên thông trên Cổng dân số, giúp người dân dễ dàng tra cứu thông tin sức khỏe.

Tháng 7/2025, sau khi sáp nhập địa giới hành chính ba khu vực, Sở Y tế TP HCM đã trình UBND TP đề án mở rộng hệ thống chăm sóc sức khỏe NCT sang khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ và Bình Dương cũ. Từ 22/8/2025, NCT tại hai khu vực này chính thức được khám sức khỏe miễn phí theo quy trình chuẩn của TP HCM. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc đồng bộ chăm sóc sức khỏe người dân, đồng thời giảm tải cho các bệnh viện lớn của TP khi nhóm dân số có tuổi thọ và nhu cầu chăm sóc ngày càng tăng.

Sở Y tế cho biết sẽ tiếp tục duy trì và mở rộng hoạt động khám sức khỏe NCT, hướng đến mục tiêu quản lý toàn diện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Song song đó, Sở đang hoàn thiện dự thảo Đề án Phát triển các loại hình nhà dưỡng lão giai đoạn 2025 - 2030, trong đó mô hình bán trú được xác định là một phần quan trọng. Đề án đặt mục tiêu đa dạng hóa loại hình dịch vụ dưỡng lão, bảo đảm an toàn, chất lượng, dễ tiếp cận; đồng thời xây dựng cơ chế thu hút xã hội hóa đầu tư, đào tạo nhân lực, quy hoạch phát triển hệ thống dưỡng lão đồng bộ. 

Nhã An