VIFTA – Cơ hội vàng mở rộng thị trường Israel: Bắc Ninh chủ động dẫn đường cho doanh nghiệp

Việc ký kết và triển khai VIFTA đánh dấu một bước tiến mới trong quan hệ hợp tác kinh tế – thương mại giữa Việt Nam và Israel. Đây không chỉ là thỏa thuận thương mại đầu tiên của Việt Nam với một quốc gia Trung Đông, mà còn là nền tảng quan trọng để mở rộng cánh cửa cho doanh nghiệp Việt Nam vươn ra một thị trường có sức mua cao và nhiều tiềm năng.

Israel hiện là đối tác thương mại lớn thứ 5 và thị trường xuất khẩu đứng thứ 3 của Việt Nam tại khu vực Tây Á. Cơ cấu kinh tế hai nước mang tính bổ trợ rõ rệt – hàng hóa xuất nhập khẩu không cạnh tranh trực tiếp mà hỗ trợ lẫn nhau. Việt Nam có thế mạnh về nông sản, thủy sản, dệt may, điện thoại và linh kiện, trong khi Israel dẫn đầu thế giới về công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, y tế và AI.

VIFTA mang lại ưu đãi thuế quan mạnh mẽ: Israel cam kết xóa bỏ tới 66,3% số dòng thuế ngay khi hiệp định có hiệu lực, và đến cuối lộ trình con số này đạt 92,7%. Điện thoại, cà phê, dệt may, một số sản phẩm gỗ và thủy sản được hưởng thuế 0% ngay lập tức. Đây là lợi thế cạnh tranh trực tiếp cho hàng hóa Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.

Bắc Ninh: Chủ động tuyên truyền, hỗ trợ doanh nghiệp

Trao đổi với Báo Pháp luật Việt Nam, đại diện Sở Công Thương tỉnh Bắc Ninh cho biết, thời gian qua Sở đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về thị trường Trung Đông – Châu Phi nói chung, Israel nói riêng.

Năm 2025, Sở đã tổ chức các lớp tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm hỗ trợ doanh nghiệp:

Tìm kiếm và thu thập thông tin chính sách, quy định pháp luật về xuất nhập khẩu (thuế, hải quan, kiểm dịch, quy tắc xuất xứ…);

Nắm rõ các cam kết trong các hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có VIFTA;

Cập nhật xu hướng nhập khẩu, tiêu chuẩn kỹ thuật, rào cản phi thuế của Israel;

Hướng dẫn hồ sơ, thủ tục xuất nhập khẩu và phương thức thanh toán an toàn.

Bên cạnh đó, Sở thường xuyên kết nối với Thương vụ Việt Nam tại Israel để cập nhật thông tin thị trường và phổ biến kịp thời đến cộng đồng doanh nghiệp.

Khó khăn & giải pháp tháo gỡ

Theo Sở Công Thương, doanh nghiệp Bắc Ninh khi xuất khẩu sang Israel vẫn gặp nhiều vướng mắc như: Thiếu thông tin thị trường chuyên sâu và đối tác uy tín; Tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu kiểm định chất lượng nghiêm ngặt; Rủi ro thanh toán do khác biệt hệ thống pháp lý.

Để tháo gỡ, trong thời gian tới, Sở dự kiến:

Tổ chức các buổi tập huấn chuyên sâu theo ngành hàng như điện tử, dệt may, da giày, gỗ, sản phẩm nhựa…

Kiến nghị Bộ Công Thương và các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài cung cấp dữ liệu thị trường, hỗ trợ xúc tiến thương mại;

Khuyến khích doanh nghiệp chủ động tham gia hội chợ, triển lãm quốc tế tại Israel để kết nối trực tiếp với đối tác.

Thị trường còn “dư địa” lớn nhưng doanh nghiệp cần chủ động

Thực tế, số lượng doanh nghiệp Bắc Ninh quan tâm sâu đến thị trường Israel còn hạn chế, việc khai thác cơ hội từ VIFTA mới dừng ở mức tiếp cận thông tin. Điều này khiến hiệu quả xuất khẩu chưa rõ rệt.

Tuy nhiên, với ưu đãi thuế quan mạnh và sức mua ổn định, thị trường Israel được đánh giá có “dư địa” lớn, đặc biệt cho các mặt hàng chủ lực như cà phê, thủy sản, điều, dệt may. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam thu hút đầu tư công nghệ cao từ Israel, học hỏi kinh nghiệm về đổi mới sáng tạo, nông nghiệp thông minh, trí tuệ nhân tạo.

VIFTA không chỉ là hiệp định thương mại tự do đơn thuần, mà còn là “chìa khóa” để mở ra một hướng hợp tác mới giữa Việt Nam và Israel – kết nối thế mạnh sản xuất của Việt Nam với công nghệ tiên tiến của Israel.

Để tận dụng cơ hội này, Bắc Ninh và các địa phương khác cần tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ doanh nghiệp về thông tin thị trường, quy tắc xuất xứ và tiêu chuẩn kỹ thuật. Doanh nghiệp cũng cần chủ động đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường, biến ưu đãi thuế quan thành lợi thế cạnh tranh thực sự.