Xác minh phản ánh về cơ sở chăn nuôi lợn thôn 9, xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai: Dấu hiệu vi phạm khi xây dựng trên đất nuôi trồng thủy sản
(PLVN) Mới đây, phóng viên Báo PLVN nhận được phản ánh của người dân thôn 9, xã Việt Hồng (trước đây là xã Việt Cường, huyện Trấn Yên), tỉnh Lào Cai về một cơ sở chăn nuôi lợn rộng nhiều nghìn m2 có dấu hiệu vi phạm.
Trong đơn, bạn đọc cho rằng, vào khoảng đầu tháng 5/2025, cơ sở này đã xây dựng công trình khi chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý, xây gần khu dân cư, trên hành lang suối, đổ đất làm thu hẹp lòng suối, nguy cơ ảnh hưởng cuộc sống người dân.
Ngày 13/8/2025, phóng viên đã có mặt tại khu vực này để ghi nhận sự việc. Nhìn từ phía ngoài, nhận thấy trên khu đất này, đã mọc lên các công trình lợp mái tôn và một số công trình xây dựng khác, tuy nhiên chưa rõ phía trong đã được xây dựng ra sao. PV đã đi cùng đoàn kiểm tra của xã do ông Nguyễn Tiến Chiển (Chủ tịch UBND xã) tới cơ sở để nắm bắt tình hình, tuy nhiên cơ sở không mở cửa tiếp, và người được cử ra cho rằng chủ cơ sở không có mặt tại đây. Chủ tịch xã sau đó cho biết sẽ có giấy mời chủ cơ sở chăn nuôi lên làm việc.
Mới đây, PLVN nhận được Văn bản số 181/UBND-KT của UBND xã Việt Hồng đề ngày 11/9/2025 trả lời về sự việc. Theo đó, cơ sở chăn nuôi lợn nói trên là của hộ gia đình ông Nguyễn Xuân Hiên, có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh do Phòng Tài chính - Kế hoạch UBND huyện (cũ) cấp ngày 13/9/2024; quy mô dự kiến nuôi khoảng 150 con lợn nái giống ngoại; sản xuất lợn con dưới 28 ngày tuổi khoảng 1.500 con/lứa…
“Hiện trạng khu đất được hộ ông Hiên sử dụng để xây dựng trang trại chăn nuôi lợn có diện tích 6.058,8m2”, đã xây dựng công trình gồm 2 dãy chuồng nuôi lợn rộng khoảng 2.000m2, kết cấu khung xương bê tông cốt thép, tường gạch, mái lợp tôn, nền bê tông có rãnh thoát nước, mức độ hoàn thiện khoảng 80%. Khu xử lý chất thải là hầm biogas dung tích khoảng 600m3, ao sinh học diện tích hơn 1.000m2 dùng để xử lý nước thải sau biogas; hệ thống thu gom chất thải rắn… mức độ hoàn thiện 70%, đang trong quá trình lắp đặt, đấu nối… Khu phụ trợ (kho chứa thức ăn, sân phơi, giếng khoan, tường rào và cổng) cơ bản đã hoàn thiện. UBND xã cho hay cách công trình có 4 hộ dân, trong đó 3 hộ cách từ 200-300m.
Khi làm việc với UBND xã, cơ sở chăn nuôi này cung cấp giấy đăng ký kinh doanh, 3 sổ đỏ, giấy phép môi trường do UBND huyện (cũ) cấp ngày 8/11/2024. Đáng lưu ý, trong 3 sổ đỏ, có một khu đất rộng gần 1.200m2, có mục đích là “đất nuôi trồng thủy sản” (thửa 23, tờ bản đổ SDI ngày 24/11/2016; sổ đỏ số phát hành CĐ 026629, số vào sổ CH 01093 cấp ngày 17/4/2017).
UBND xã cho biết, hiện nay cơ sở chưa hoạt động nên chưa có phát sinh ô nhiễm thực tế. UBND xã tiếp tục giám sát hoạt động xây dựng của cơ sở chăn nuôi này thực hiện bảo đảm đúng quy định. Trong văn bản, vấn đề người dân phản ánh cơ sở này “xây trên hành lang suối, đổ đất làm thu hẹp lòng suối” không được nhắc tới.
Đánh giá về sự việc, luật sư (LS) Nguyễn Văn Hồng (Đoàn LS TP HCM) cho biết, theo khoản 2 Điều 21 Nghị định 13/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chăn nuôi thì trang trại trên thuộc trang trại lớn (từ 300 vật nuôi trở lên). “Cơ sở này có dấu hiệu vi phạm khi xây dựng trên đất nuôi trồng thủy sản”, LS Hồng nói.
Cũng theo LS Hồng, cơ sở này phải đáp ứng các điều kiện tại Điều 55 Luật Chăn nuôi: Có đủ nguồn nước, có biện pháp bảo vệ môi trường, có chuồng trại, trang thiết bị phù hợp, có khoảng cách an toàn từ khu vực chăn nuôi đến đối tượng chịu ảnh hưởng của hoạt động chăn nuôi và từ nguồn gây ô nhiễm đến khu vực chăn nuôi trang trại.
“Theo khoản 4, Điều 5, Thông tư 23/2019/TT-BNNPTNT thì khoảng cách tối thiểu từ cơ sở chăn nuôi này đến khu dân cư là 400m; cách trường học, bệnh viện, chợ, nguồn cung cấp nước sinh hoạt cho cộng đồng tối thiểu 500m. Vì vậy chính quyền địa phương cần xác minh cơ sở này có đáp ứng các tiêu chí như trên hay không”, LS Hồng nói.
“Một điều khác địa phương cần lưu ý, Điều 23, 24 Nghị định 13/2020/NĐ-CP quy định cơ sở chăn nuôi dạng như trên phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện chăn nuôi, và trước khi cấp giấy này phải thành lập đoàn đánh giá điều kiện thực tế của cơ sở chăn nuôi”, vẫn lời LS Hồng. LS Hồng cho rằng địa phương cần rà soát, xác minh làm rõ những vấn đề nêu trên; chấn chỉnh những thiếu sót, xử lý đúng quy định pháp luật, công bố công khai; để vừa bảo vệ quyền sản xuất kinh doanh hợp pháp của cơ sở chăn nuôi lợn, vừa bảo vệ môi trường.